Ukrayna savaşı: Karadeniz'de ateşkese mi varılıyor?
Rusya ve Ukrayna, Karadeniz’i ve enerji altyapılarını kapsayan geçici bir ateşkesi kabul etmeye hazır gözüküyor. ABD, anlaşma kapsamında iki tarafın gemilere karşı güç kullanmaktan kaçınacağını ve Washington'ın Rusya'nın tahıl ve gübre ihracatına yönelik yaptırımların hafifletilmesi ön koşuluna uyacağını açıkladı. Yorumcular, halen belirsizliğini koruyan pek çok detay olduğuna vurgu yapıyor.
Küçük de olsa bir adım
Avvenire'in ABD muhabiri Elena Molinari umudunu dile getiriyor:
“Ukrayna’da ateşkese giden yol tahıl anlaşmasından geçecek gözüküyor. Henüz detayları netlik kazanmamış küçük bir adım olsa da, Ukrayna ve Rusya ‘güvenli seyrüsefer’ sağlamak ve enerji altyapısına yönelik saldırıları önlemek gayesiyle Karadeniz’de silahların susmasına ilişkin niyetleri konusunda ABD’ye güvence verdi. Belirsizlikler çok, o yüzden de ortak bir açıklama yapılmadı. ... Ancak Beyaz Saray, denizdeki çatışmaları kısmen de olsa durdurma anlaşmasının yapıldığını ve bu kapsamda ‘ticari gemilerin Karadeniz’de askeri amaçlarla kullanılmasının’ da yasaklanacağını duyurdu.”
Şimdilik açıklamadan fazlası yok
Le Soir’a göre Ukrayna açısından pek bir şey değişmeyecek:
“Henüz bir şey olmadı, yalnızca bir açıklama söz konusu. Ne anlaşmaların detayları ne de hayata geçirilmesine ilişkin zaman planı belli. Ateşkes gerçekten yürürlüğe girecek mi ya da ne zaman girecek, bunun da bir garantisi yok. ... Tahıl anlaşmasının sona ermesiyle İstanbul Boğazı’nda tahıl ihracatı için koridor açmayı başardıklarından, Karadeniz’de sağlanan ateşkes Ukraynalılar için pek bir şeyi değiştirmeyecek. Ayrıca Kiev'in bu anlaşmanın yeniden yürürlüğe girmesi gibi bir talebi yoktu. ... Trump belli ki halen gerçek bir ateşkese varılmasını sağlamayı umuyor, ama Putin’in savaşı sonlandırmaktan başka çıkarlar peşinde olduğunu anlamamış gözüküyor.”
Moskova'nın şantaj stratejisi
Siyaset bilimci Volodimir Fessenko, Facebook’ta Rusların önkoşulunun risklerine dikkat çekiyor:
“Asıl sorun, Kremlin’in Karadeniz’e yönelik bu girişimin ancak ABD’nin tarım sektöründe Rusya’ya uyguladığı yaptırım ve kısıtlamaları kaldırması halinde geçerlilik kazanacağına dair ültimatom vermesi. ... ABD’nin Rusya’nın isteklerini denizde ateşkese varılmadan evvel karşılaması tehlikeli bir emsal teşkil eder. Rusya, bu önkoşul taktiğini kullanmayı sürdürebilir. ... Sonra da Rusya’nın müzakerelerde uygulayacağı şantajlar bitmek bilmeyebilir.”