Çinli askerler Rus ordusunda mı savaşıyor?
Ukrayna ordusu, Donetsk bölgesinde iki Çinli askeri esir aldığını açıkladı. Kiev en az 155 Çinli'nin Rus ordusunda savaştığını iddia ederken, Pekin bunu reddetti. Esir alınan askerlerin gönüllü olarak Rus ordusuna katıldığına dair bazı göstergeler bulunsa da, yorumcular bu durumu endişe verici bir gelişme şeklinde değerlendiriyor.
Sahte bir tarafsızlık
Ukrayna’nın eski dışişleri bakanı Volodimir Ohrysko, NV’de Çin’in söz ve eylemlerinin tutmadığını öne sürüyor:
“Dolayısıyla, Çin’in müttefikimiz olmadığı bir kez daha kanıtlandı. Yarım ağızla barışı ve sözüm ona ‘Ukrayna krizinin’ çözümünü savunan, ama ‘krizin’ nedenlerinin adını koymayan ve Rusya’ya saldırgan demeyen bir ülkeyle karşı karşıyayız. Onun yerine, Ukrayna gibi Rusya’nın da müzakere masasına oturması ve uzlaşma yolları araması gerektiğini söylüyorlar. ... BM Güvenlik Konseyi’nin daimi üyesi olan büyük bir ülkenin tutumu böyle olmaz. Bu ancak saldırganı destekleyen bir ülkenin sergileyeceği tavırdır.”
Şi ile diyalog risk altında
Gazeteci Vitaly Portnikov, Espreso'da Kiev'in bu hassas durumu ele alış biçiminin doğru olup olmadığına dair şüphelerini dile getiriyor:
“Zelenskiy’nin, Çin yurttaşlarının Ukrayna ordusu tarafından yakalandığını kamuoyuna duyurma kararı, şüphesiz Çin Devlet Başkanı ile yürüttüğü kişisel diyaloğun sonuna işaret ediyor. Zira Şi Cinping, Ukrayna Devlet Başkanı’nın kendisini uluslararası alanda zor durumda bıraktığını düşünecektir. ... Öte yandan, Ukrayna ile Çin dışişleri bakanlıkları arasındaki diplomatik temasların da yakında kesilmesi muhtemel görünüyor. Zira Kiev, Pekin’i suçüstü yakaladı ve bunu tüm dünyaya duyurdu.”
Çin Rusya'yı ayakta tutuyor
Askerleri bölgede bulunsun ya da bulmasın, Irish Independent’a göre Pekin’in safı belli:
“Çin tek başına Vladimir Putin’in savaş makinesine can veriyor. ... İki ülke arasında ‘sınırsız dostluk’ adını verdikleri bir ilişki var. ... Çin, füze ve başka savaş ekipmanlarının üretiminde ihtiyaç duyulan CNC makinelerinin önemli bir tedarikçisi. Ülke, Moskova’ya satılan hassas takım tezgahlarının yaklaşık %70’ini tedarik ederek yaptırımlardan etkilenen Rus savunma sanayiini ayakta tutuyor ... . Tarafsız olduğunu iddia etse de Çin savaşın perde arkasındaki en önemli aktörlerinden biri.”
ABD ve Çin Avrupa'da karşı karşıya gelebilir
Postimees, söz konusu haberin ABD'nin Polonya'dan askerlerini çekme planlarını değiştirebileceği kanısında:
“Eğer Çin'in müdahalesi doğrulanırsa, Ukrayna savaşı artık küresel bir çatışma haline gelir ve bu da ABD'nin açıkça endişelenmesi gereken bir durum olur. Amerikalıların Ukrayna'daki savaşı ve Çin ile yaşadıkları anlaşmazlıkları iki ayrı mesele olarak değerlendirdikleri herkesin malumu. Ancak şimdi her iki konunun çakışması ve Çin ile beklenen çatışmanın daha önce düşünüldüğü gibi Tayvan üzerinden değil, Doğu Avrupa'da yaşanması mümkün. Hal böyleyken, Doğu Avrupa'dan asker çekmek mantıklı olmaz.”