  Trump ABD başkanı oluyor

Donald Trump bugün 45. ABD başkanı olarak yemin edecek. Kongre binasının önünde yapılacak törene yüz binlerce insanın katılması bekleniyor. Kimi yorumcular deneyimsiz politikacı ve iş adamı Trump'ın belirsiz tutumuyla varolan dünya düzenini yıkacağından endişe ederken, kimileri Trump'ın görev süresi üzerine aceleci yargılarda bulunmamak gerektiğini söylüyor.

Donald Trump'ın Bild ve The Times'la yaptığı söyleşilere Avrupa'nın tepkisi büyük bir şaşkınlık oldu. ABD'nin müstakbel başkanı söyleşilerde NATO'nun gereksiz, Brexit'in akıllıca, Merkel'in mülteci politikasının ise korkunç bir hata olduğunu dile getirdi. Yorumcular Avrupa'nın bu sözlerden etkilenmemesi ve kıtanın 'asıl şimdi' kenetlenmesi gerektiğini söylüyor.

ABD'nin atanmış Dışişleri Bakanı Tillerson'un açıklamaları, başkanı ile ayrılık içinde olduklarını gösterdi. Nitekim Tillerson Rusya'yla ilişkiler, NATO üyeliği ve iklim politikası konularında müstakbel başkan Trump'tan farklı bir duruş sergiliyor. Bazı yorumcular Trump'a söz geçirebilmesini umarken, diğerleri hükümetin daha göreve gelmeden önce krize düştüğünü söylüyor.

Interner haber sitesi Buzzfeed, Moskova'nın elinde Donald Trump hakkında küçük düşürücü bilgiler olduğunu öne süren bir dosya yayınladı. Bu bilgilerin Britanyalı bir eski gizli ajandan geldiği söylense de bu bilgi henüz teyit edilmedi. Dosya, bilhassa Trump'ın başkanlığı etrafında dönen bilgi savaşını gözler önüne seriyor diyor yorumcular ve sert önlemlerden söz ediyor.

Amerikan seçimlerinin manipülasyonu için hacker saldırıları emrini bizzat Putin'in verdiği söyleniyor. Amerikan istihbarat örgütlerine ait bir raporun ana mesajı böyle. Köşe yazarları Putin'in ABD seçim kampanyasına müdahale etmesinde intikam duygularının etkili olduğu yorumunu yapıyor ve Trump'ın başkanlığının dikenli bir gül bahçesi olacağı öngörüsünde bulunuyorlar.

Donald Trump Rex Tillerson'un yanı sıra iş dünyasından gelen ve hiçbir siyasi deneyimi olmayan kişileri de kabinesine aldı. Bunlara eski askerlerin yanı sıra aşırı muhafazakarlar ve iklim şüphecileri de eklendi. Yorumcular bu seçimin, Trump'ın başkanlığıyla ilgili bütün endişeleri doğruladığı görüşünde.

Seçilmiş başkan Trump, seçim sonucunu sorguluyor. Yeşillerin adayı Stein'ın Wisconsin eyaletindeki oyların yeniden sayılmasını talep etmesinin ardından Trump, milyonlarca seçmenin yasadışı yollarla oy kullandığını tweetlemekle beraber kanıt göstermedi. Yorumcular bu tavrı özgüvenden uzak olarak nitelendiriyor ve başka bir seçim yolsuzluğuna işaret ediyor.

Müstakbel ABD Başkanı Trump, pazartesi günü ilk kez Vladimir Putin'le telefonda görüştü. Kremlin kaynakları iki liderin ülkeleri arasında daha sıkı bir işbirliği dileklerini dile getirdiğini açıkladı. Ancak yorumcular bu görüşmenin Putin ile Trump arasında her konuda mutabakat olduğu anlamına gelmediğini ifade ediyor.

Avrupalı sağcı popülistler Trump'ın başkan seçilmesini sevinçle karşılarken, üst düzey AB siyasetçileri pragmatik davranıp yeni başkana işbirliği öneriyor. Uzmanlar, Le Pen ve Wilders gibi siyasetçilerin seçilmiş ABD başkanının başarısından ilham alacaklarından endişe edip, alternatif olarak solun yenilenmesini öneriyor.

Avrupa Birliği gelecekte kendi güvenliğini sağlamak için uğraşacak. Bu karar hafta başında birlik üyesi ülkelerin dışişleri ve savunma bakanları tarafindan alındı. Ancak savunma alanındaki girişimin sınırları henüz tartışmalı. Bazı yorumcuları AB'nin Trump'ın seçim zaferine sonra ABD'den bağımsızlaştırması gerektiğine inanıyor. Diğerleri ise AB'nin siyasal ve mali olarak bunun altından kalkıp kalkamayacağı konusunda kuşkulu.

AB ülkeleri Donald Trump'ın seçilmesine tepki olarak, dış ve savunma politikalarındaki işbirliklerini arttırmak istiyor. Trump'ın dile getirdikleri arasında Moskova'yla daha sıkı işbirliği de var. Bunlar rahatlatıcı gelişmeler mi, yoksa yeni bir tehlike mi? Avrupa'daki uzmanlar ikiye ayrılmış durumda.

Trump'ın seçim galibiyetinin ardından müstakbel başkanın ABD'yi nereye götüreceği konusunda büyük belirsizlik var. Yorumcular, Trump ve diğer popülistlerin başarısını neoliberal gelişmelerin sonucu olarak görüp siyasi solun zayıflığını bundan sorumlu tutuyor.

Dört gündür binlerce insan "Benim başkanım değil" sloganı altında Donald Trump'ın seçilmesini - Amerika dışında da - protesto ediyor. Protestoları eleştirel bir gözle takip eden uzmanlar, bunları yapıcılıktan dahi uzak buluyor.

ABD Başkanı Barack Obama bugün Beyaz Saray'da halefi Donald Trump ile buluşup devlet işlerinin devrini görüşecek. Uzmanlar hala Trump'ın başkanlığı nasıl olup da favori olarak görülen Hillary Clinton'dan aldığını kafa yoruyor. Birçok uzman bunu halkın yerleşik düzeni protestosu olarak görüyor.

Trump'ın politikalar hakkında yapılan tahminler ekonomi için de geçerli. Trump, seçim kampanyasında vergilerin düşürülmesi, deregülasyon, daha az serbest ticaret ve daha çok yurt içi yatırım gibi sözler vermişti. Yorumcular ABD'de yeni bir korumacı ekonominin kokusunu alıyor ve düşük faiz politikasının bitmesinin, bu yatırımları baltalayıp baltalamayacağını düşünüyor.

Amerika'da seçimlerin sonu yaklaşırken bütün ulusal anketler Hillary Clinton'u önde gösteriyordu. Büyük medya kuruluşları Demokratik Parti adayının seçimi kazanacağını tahmin ediyordu. Yorumcular, anket şirketleriyle gazetecilerin nerede hata yaptıklarını analiz ediyor.