Srebrenitsa kararı: Hollanda kısmen sorumlu
Hollanda temyiz mahkemesi Srebrenitsa katliamıyla ilgili 2014'te verilen bir mahkeme kararını onayladı. Karara göre, Hollanda 1995 yılı Temmuz'unda Srebrenitsa'da 350 Müslümanın ölümünden kısmen sorumlu. Kararda, BM Hollanda Birliği Dutchbat'ın mültecileri daha iyi koruması gerektiği, bu yüzden yakınlarına tazminat hakkı doğduğu yer alıyor. Köşe yazarları bu karardan sonra da yanıtlanmamış sorular olduğu görüşünde.
Cömert bir tazminat görevdir
NRC Handelsblad, şimdi sıra Hollanda devletinde, diyor:
“Sorumluluk ve tazminat konularındaki üzücü tartışma bir dizi davada sürüp gidiyor. ... Şimdi [Hollanda devletine katliamda yüzde 30 sorumluluk yükleyen] bir kararla tazminat da belirlenmiş oldu. Mahkemenin bu tutarı nasıl hesapladığı belli değil. Daha iyi yapılabilmeliydi bu hesap. Sonuçta bir trafik kazası sonrasında hasar alan arabanın artı değeri değil hesaplanan. Bu mesele yüzde 100 tazminat ödense bile geride kalanlar için asla bitmeyecek. Evet doğru, suçlular işledi bu suçu. Ama Hollanda devletinin de var suçu. Bu yüzden uygun olan, suçu kabullenmek ve cömert bir tazminat ödemek.”
Asıl dava edilmesi gereken, Birleşmiş Milletler
Večer gazetesi, katledilen 6 bin kişinin yakınları olan 'Srebrenitsa Annelerinin' yanlış kuruma dava açtıklarını söylüyor:
“Sağ kalanlar Hollanda devleti yerine Birleşmiş Milletler'i dava etmeliydi. Güvenlik bölgeleri oluşturanlar insanlara sahte bir güvenlik duygusu verdi. Aynı zamanda bu bölgeleri gerçekten korumak için parmaklarını oynatmadılar. BM Butros Gali'nin döneminde bu işten sıyrılmak için ne gerekiyorsa yaptı. En sorunlu kararı bütün taraflara silah ambargosu koymak olan BM, saldırı altındaki Bosnalıların kendilerini savunma hakkını ellerinden almış oldu.”
Bundan ders çıkardık mı?
Frankfurter Rundschau gazetesi mahkeme kararının BM operasyonları üzerinde etkili olacağını umuyor:
“Çünkü mahkemenin Hollanda'yı katliamda sorumlu bulması, BM askerlerinin bütün dünyada neden oldukları skandallar da göz önünde bulundurulduğunda daha çok sorumluluk gerektiriyor. Öte yandan Srebrenitsa katliamından Hollanda devletinin kısmen sorumlu olduğunu söylemek çok daha önemli bir siyasi soruyu es geçmemize neden oluyor. Çünkü asıl anlaşılmaz olan, BM'in, AB'nin ve NATO'nun 1995 Temmuz'unda Srebrenitsa düştükten sonra olanları, yani Bosnalı Sırp birliklerin ve çetelerin Müslüman isimli insanlara uyguladıkları sistematik ve planlı katliamı, niçin engellemedikleridir.”