Yeni Slovak hükümetine fırsat tanınsın mı?
Araştırmacı gazeteci Ján Kuciak cinayetiyle sarsılan Slovakya'da bugün yeni hükümet göreve başlıyor. Sokağın baskısıyla geçtiğimiz hafta istifa eden eski başbakan Fico'nun yerine partili arkadaşı Peter Pellegrini getirildi. Köşe yazarları, olayların yatışacağından emin değil.
Sokakta kazanılacak bir şey kalmadı
Lidove noviny'e göre, şimdi Slovak hükümetine bir şans verme zamanı:
“Muhalefet ve göstericilerin erken seçimde ısrarcı olmaya devam etmesi ne mantıklı ne de adil olacaktır. Pellegrini altında kurulacak hükümet, parlamentodan büyük bir olasılıkla güvenoyu alacak. Erken seçimin oluşturduğu en önemli risk, Fico'nun seçimden zaferle çıkıp meşruiyetini geri kazanması. Ortamın sakinleşmesi ve siyasete güvenin yeniden inşa edilmesi için bir o kadar meşru yollar var. Ama başarısı şansı en yüksek olan yol, hükümete bir şans tanımak ve onu tavanarasında saklı tuttuğu diğer suçlarını kabul etmeye zorlamak.”
Yeni bir siyaset kültürü
Sme'nin sorumlu yazı işleri müdürü Beata Balogová, gelişmeleri kuşkuyla izliyor:
“İktidar partisinden birileri alev almış bu siyasi krizin söndürüldüğünü düşünüyorsa çok yanılıyor. Bu parti, Jan Kuciak ve nişanlısının katlinden sonra toplumun güvenini yeniden kazanmak için mücadeleye daha başlamadı bile. Cumhurbaşkanı Andrej Kiska değişimin sözde kalmaması konusunda elinden geleni ardına koymadı. İktidar partisi ise zamana oynuyor ve eskiden olduğu gibi şimdi de toplumun dürüst siyaset taleplerinden vazgeçeceğini ümit ediyor. Tek çaremiz, artık ülkenin, hükümetin vereceği bütün kararların ve bu kararların kimlere çıkar sağladığının takipçisi olması.”
Sıra Orbán'da mı?
Kurier, Fico'nun istifasını, kimi ülkelerde sivil toplumun hükümetlerinden çok daha ilerici olmasıyla gerekçelendiriyor:
“Özgür medya ve öfkeli yurttaşlar Fico'ya aman vermedi. Eski komünist ülkelerde sivil toplum Macaristan'da Orbán'dan Polonya'da Kaczyński'ye kadar iktidardakiler istese de istemese de çok daha ilerici. ... Komşularımızdaki hükümetler karınları tok, altlarında yeni arabalar olan insanların demokrasi ve özgürlük açlıklarının da dineceğini düşündü. Ama öyle olmadı. Slovak Robert Fico bunu kabul etmek zorunda kalan ilk kişi oldu. Macar Orbán ise ülkesinde yolsuzlukların dillendirilmesini istemediği için liberal hukuk devletine karşı savaşını devam ettiriyor. Bunu hala başarabiliyor. Ama daha ne kadar?”
Hepsi göz boyama
Új Szó'ya göre, Fico istifa etse de, Slovakya siyasetinde güçlü bir rol oynamaya devam edecek:
“Bu yol Slovakya'yı saygıdeğer bir ülke yapacak en son şey. Robert Fico sonuçta hükümetteki en büyük partinin başkanı olarak ülkeyi kendi istediği gibi yönetecek. Tek fark, bunu şimdi perde arkasından yapacak olması. Yeni başbakan Peter Pellegrini sevimli bir kukla gibi. ... Daha da kötüsü, zaten mafya bağlantıları yüzünden krizin çıkmasına neden iktidardaki Smer partisinin alt kademelerindekiler, Fico ipinin çekilmesine razı olduğu için rahat bir nefes alacak olmaları. Ján Kuciak ve Martina Kušnírová cinayetlerinin arkasında olduğu düşünülen İtalyan mafyasının Doğu Slovakya'ya sızmasına destek olan da Smer'li yerel politikacılardı.”
Yurttaş hakları için kara bir delik
El Mundo da böyle düşünüyor ve AB'yi müdahalesini arttırmaya çağırıyor:
“AB kurumları çağrı yapmasına rağmen yaşananların iç yüzünü ortaya çıkaracak bağımsız ve gerçek bir soruşturma hala başlamış değil. Fico ön cepheyi terk ediyor terk etmesine, ama cephe gerisinde ipleri elinde tutmaya devam edecek. Slovakya bugün yurttaş özgürlüklerinin yok olduğu kara bir delik gibi. AB buna razı olamaz.”