Romanya'da referandum: Eşcinsel evlilik imkansız mı oluyor?
Romanya vatandaşları bu hafta sonu, evlilik kurumunun anayasada bir kadın ile bir erkeğin birlikteliği olarak tarif edilip edilmeyeceğini oylayacak. Kabul edilmesi durumunda eşcinsel evlilik fiilen imkansız hale gelecek. Oylama bir kilise örgütü tarafından gündeme getirilmişti. Bazı yorumcular referandumu, Rumen bağımsızlığının bir ifadesi olarak görürken, diğerleri toplumdaki bölünmeyi arttıracağını düşünüyor.
Neyse ki AB buraya karışmıyor
Günlerdir referandumda evet oyu kullanılması çağrısı yapan günlük gazete România Liberă'da yazan Cătălin Sturza, oylamanın AB'nin aleyhine bir oylama sayılmaması gerektiğini vurguluyor:
“Referandumun yapılma sebebi, aile hukukunun Avrupa Birliği'nde üye ülkelerin ulusal düzenlemelerine bırakılmış olması. Bu egemenlik ve bağımsızlık adına yapılan bir edim. Bugüne kadar hiçbir AB üyesine, aile hukuku konusunda, evlilik konusunda verdiği kararlar yüzünden hesap sorulmadı. Referandum, Romanya'da Avrupa kuşkuculuğunu derinleştirmek isteyen bir oylama mı? Hayır, tam aksine. Rumenler böylece AB'nin, kendilerine zorla bazı değerleri dayatmak isteyen zorba bir yapı olmadığını, aksine kilit noktalarda kimliklerine bağlı kalmalarına izin verdiğini görüyor.”
Ruh haliyle sorumsuz bir oyun
Filolog Liviu Papadima Contributors portalında yer alan yazısında, referandumla toplumun bölünmesinin teşvik edildiği endişesini dile getiriyor:
“Oylamanın sadece 'Evet' ya da 'Hayır'a indirgenmesiyle, duyarlı davranılması gereken ve çok katmanlı bir sorun, iki cephenin karşı karşıya gelmesine neden oluyor. LGBT toplumuna karşı ya da taraf olmak. Buysa politikacılarımızın iki yıldır sürekli yaptıkları bir şey, Rumen toplumunu bölmek. ... Bu referandumun din ve cinselliği, filozof Karl Popper'in tavsiye ettiği gibi özenle ele almak yerine, karşı karşıya getirmesi beni dehşete düşürüyor. Din, cinsellik karşısında zafer kazandığında sevinecek miyiz? Ya da aksi durumda? Bu, katılmak istemediğim sorumsuzca bir oyun.”
Kilise nikah dairesine karışamaz
Yayıncı ve felsefeci Andrei Cornea, Revista 22'deki yazısında referandumu boykot etmeye çağırıyor:
“Referandumdan evet çıkacak olursa Kilise, bilhassa da Rum-Ortodoks Kilisesi doğrudan ve dolaylı olarak bu yeni aile tanımını desteklediği ve muhafazakar bir çoğunluk da onların izinden gittiği için devletin laik özelliği önemli oranda simgesel bir zaafiyete uğrayacaktır. ... Hangi inanç doğrultusunda olursa olsun kiliselerin eşcinsel çiftleri evlendirmesine karşı değilim. Ancak aynı kilisenin, devletin, 'Hıristiyan ahlakına mugayir' olduğu gerekçesiyle resmi nikahtan vazgeçmesini istemesini kabul etmiyorum.”
Nikahı kutsal bir değer olarak muhafaza edelim
Kültür-sanat muhabiri Cătălin Sturza, Adevărul portalındaki blog yazısında, boykot çağrılarına uymayın, diyor:
“Boykotu destekleyenler bu girişimle, kadın ve erkek birlikteliği olan laik evlilik tanımının tehlikeye atıldığını, buna paralel olarak nikahı kutsal bir değer olarak korumak ve kollamak gerektiğini neden anlamıyorlar? Diğer bir deyişle, kilisenin bir kaç yıl içinde kendi ahlak doktrinine karşı olan nikahları kıymak zorunda kalmasını engellemek gerekiyor. ... Bu yurttaş girişimini engellemek, Romanya’da eşcinsel evliliği desteklemek anlamına geliyor.”