Gerçek İskandinavya bu mu? SAS reklamı tartışması
Havayolu şirketi SAS'ın bir reklam filmi, şu sıralar internette öfkeye sebep oluyor. Reklamda seyahatin getirdiği bilgi alışverişine ve İskandinav kültürünün yabancı etkilerle zenginleştiğine vurgu yapılıyor. Örneğin yaz ortası festivali ve plunder adlı hamur işi 'ithal'miş. SAS reklam filmini çarşamba günü geçici olarak çevrimdışına aldı ve protestoların ardında sağcıların olduğunu tahmin ediyor. Medyaya göre hassas bir noktaya temas edilmiş.
Naif mi provokatif mi?
Svenska Dagbladet, havayolunun bu arı kovanına çomak sokmasına şaşırmış:
“Reklamın sebep olduğu kızgınlık ve öfkenin muhtemel nedeni, eski başbakanlardan Reinfeldt'in eskiden söylediği şu üstü örtük mesaj olabilir: 'Eski İsveç'in bize yegane mirası barbarlıktır; bunun dışındaki her şey dışarıdan gelmiştir.' İsveçlilerin damarına basmak için milli gururlarına dokunmak yeter. Zaten tam da bu kimlik uğruna, İskandinav ülkeleriyle kısıtlı kalmayan bir kültür savaşı yaşanmıyor mu? SAS gerçekten bunu düşünemedi mi? Yoksa mayınlı bir arazide bilerek mi provokatif bir rota izliyor?”
Troller ellerini ovuşturuyor
Aftonbladet SAS'ın, reklama karşı öfke dalgasının ardında sağcıların olduğu tahminlerini paylaşıyor:
“İsveç bizim icatlarımız sayesinde başarılı oldu; bunun için de zihnimizi hep aynı ekmek arası ringa diyetine mecbur bırakmak yerine, dışarıdan gelen etkilere ve izlenimlere açmak gerekiyor. Kendilerini İsveç Dostları diye adlandıran takımın kimlere yakın durduğu muğlak olsa da kesinleşmiş bir konu var, o da Putin'in davasını desteklemeye hazır olanlar, belli ki tarih dersinde uyuyakalmış ya da ülkemizin kötülüğünü istiyor. Bu nedenle internette bir şey paylaştığımızda kendimize 'bu kimin işine yarayacak?' diye sormak görevimiz olmalı. SAS şirketi reklam filmini kaldırmamalıydı. ... Trol ordusu yaklaştığında safları sıklaştırmalıyız.”
Milli kimlik oryantasyon sağlar
Macaristan'da hükümete yakınlığıyla bilinen Magyar Nemzet, İsveç'teki tartışmayı fırsat bilip milli kimliğin varlığının önemine vurgu yapıyor:
“SAS'ın getirdiği argümanı kabul edecek olursak memleket kavramı soyut hale gelir ve içeriğini yitirir. ... Ülkemize yeni gelenlere hangi değerlere tutunacaklarını göstermezsek onlardan doğru davranmalarını nasıl bekleyebiliriz? ... Bir göçmen ne kadar erdemli ve dürüst olursa olsun, bu koşullarda kendisine yabancı alışkanlıkları edinme imkanı olmaz. Çocuklar yaşadıkları ülkenin dilini bile öğrenmiyor, çünkü kimse onlardan bunu beklemiyor. Bunlar İsveçli, Danimarkalı ya da Norveçli olamayacaktır, aksine ortalıkta şaşkın şaşkın dolaşan köksüz ve geçmişsiz yabancı insanlar olarak kalacaklardır.”