Vilnius'ta kanlı pazarın 30. yılı
Litvanya çarşamba günü (bugün) Vilnius'taki kanlı pazar olaylarının 30. yılını anıyor. Sovyet askeri birliklerinin, Mart 1990'da bağımsızlığını ilan etmiş Litvanya'da 13 Ocak 1991 günü giriştiği darbe teşebbüsü bu isimle anılıyor. Kanlı pazar günü tanklar ve silahlarla binden fazla insan yaralanmış, on dört insan hayatını kaybetmişti.
Gerçek, canlı bir hatırlama kültürü
Delfi köşe yazarı Paulius Gritėnas'a göre 13 Ocak 1991 günü, 16 Şubat 1918 ve 11 Mart 1990'daki bağımsızlık bildirileriyle beraber modern Litvanya tarihinin en önemli üç anından biri:
“Gazeteler her yıl bize bunu hatırlatıyor ve böylece ortak geçmişimize damga vuruyor. ... Daha sonraki bir tarihte doğanlarsa görgü tanıklarının anlattıklarının günümüzdeki anlamını tartışarak katkıda bulunuyor. ... Bu bağlamda bakıldığında 13 Ocak günü, diğer iki tarihten daha farklı bir anlama sahip. Burada önemli olan, seçkin siyasetçilerin ve karar mercilerinin hatıraları değil; hayır, önemli olan halkın hatırladıkları ve bu konudaki düşünceleri. Bu konu, bizleri birbirimizden ayıran siyasi, toplumsal, ekonomik ve kültürel farklılıklarımızın ötesine geçmektedir. Nitekim 13 Ocak gününün, Litvanya devletinin ontolojik kanıtı olduğu savı da buradan kaynaklanıyor.”
Komşuların acı günleri
15min, bilhassa eski Sovyet komşularına baktığında, darbeye direnmeye değdiğini düşünüyor:
“Onlar başka bir yol seçti ve her şeyin iyi olacağı umuduyla çürüyen bir dişin ağrısına tahammül etti. Ama o diş bütün organizmayı zehirledi. Ukrayna, diş çok acı vermesine rağmen Turuncu Devrim'den bu yana sürekli hatalarını düzeltmeye çalışıyor. Belarus'taki insanlar cerahati yok etmeye ancak şimdi başladı. Çok zorlanıyorlar, ama umarız pes etmezler. Emperyalist mirasın cerahati büyük Rusya'yı da uzun süre zehirlemeye devam edecek: Rusya, Sovyetler Birliği yıkıldıktan 30 yıl sonra yine yarı bir diktatörlüğe dönüştü. ”