Belarus'ta muhalefet yenildi mi?
Belarus'ta muhaliflere karşı günbegün yeni davalar açılıyor. Geçtiğimiz hafta Lukaşenka'nın en önemli rakiplerinden, eski bankacı Viktor Babarika'nın sanık olduğu dava görülmeye başlandı. Kasım ayında protestoları canlı yayınlayan iki gazeteci kadın parmaklıklar arkasına gönderildi. Hafta başında bir mahkeme, gösterilere katılmış gençleri yüksek hapis ya da çalışma kampı cezalarına çarptırdı.
Büyük baskı, plansızlığa galip geldi
VTimes, muhalefetin başarılı olmak için hiçbir şansı bulunmadığına inanıyor:
“Eylem planı eksikliği ve dirayetsizlik değişiklik isteyenlerin hedeflerine bir nebze de olsa ulaşmasını engelledi. Devlet erki 200 binden fazla eylemcinin taleplerine kulak tıkadığında değişim isteyen kesim dağılıverdi. Devlet organlarıysa bütün bu süre boyunca metodik çalışmayı sürdürdü: Durumu (Kremlin'in de desteğiyle) kontrol altına almalarıyla beraber Lukaşenka benzersiz bir baskı kampanyası başlattı. Bunun amacıysa, açık protestolara kalkışanların sayısını asgariye düşürmek için sadece korku değil aynı zamanda dehşet yaymaktı.”
Rusya'nın savaşı Lukaşenka'nın ekmeğine yağ sürdü
Rzeczpospolita yaptığı analizde, Lukaşenka'nın geçtiğimiz yıl karşısına çıkan anlık fırsattan yararlandığını söylüyor:
“Lukaşenka'nın Kremlin'e anayasa reformu ve ilkbaharda seçim sözü verdiğine dair söylentiler var. Ama Ermenistan ile Azerbaycan'ın arasında Dağlık Karabağ'daki savaş yeniden başlayınca, bölgede nüfuzunu pekiştirmek ve Türkiye'yi durdurmak isteyen Moskova bütün gücünü oraya göndermek zorunda kaldı. Lukaşenka jeostratejik türbülansları kullandı ve durumu kendi lehine çevirdi. Protestoları copla bastırdı, işçilerin gözünü korkuttu, yasaları sertleştirdi ve ülkede neredeyse olağanüstü savaş hali ilan etti. Putin'e sözünü verdiği anayasa değişikliğini de belirsiz bir tarihe erteledi.”
Bir umut ışığı daha halktan koparılıyor
charter97.org sitesinin yazı işleri müdürü Nata Radina, Gordonua için kaleme aldığı yorumda, rejimin ülkeyi boğduğunu söylüyor:
“Sistemin delirmiş olduğu apaçık ortada. Keyfi hareketlerinin de bir sonu olacağının farkında olmadan, herkesi cezaevine sokmak, herkesi susturmak istiyor. ... Viktor Babarika'ya açılan davanın siyasi olduğu ortada. ... Bu nedenle duruşmalar kapalı kapılar ardında yapılıyor, ne gazeteciler ne de destekçiler mahkeme salonuna alınıyor. Buradaki trajedi, söz konusu kişinin yine bir devlet başkanı adayı olması. Bir kez daha lider olabilecek biri, Belarusların elinden alınıyor, ülkeye liderlik edip insanları normal bir hayata geri döndürebilecek, ümit verici bir siyasetçi engelleniyor.”
Lukaşenka'nın günleri sayılı
Belarus'ta muhalefet sadece bir muharebe kaybetti, savaşın tamamını değil, diyor Népszava:
“Kasım ayında sanatçı Raman Bandarenka cezaevinde öldüresiye dövüldüğünde Lukaşenka'nın devrilmesine ramak kalmıştı. Bunun farkına varan Lukaşenka sokaklara dökülen kitlelere şiddet uygulatmak yerine şeytani bir yönteme başvurdu: Tek tek kişileri hedef alarak doğrudan yıldırma. ... Diktatör karşıtlarının güveneceği tek mucize, eser miktarda varlığını sürdürebilen siyasi muhalefetin ve sivil toplumun güçlenmesi. Lukaşenka'nın günleri sayılı. Nitekim her diktatörlük er ya da geç kendisini yıkacak toplumsal direniş ve dayanışmayı doğurur.”
Brüksel Belarus için mücadele etmiyor
Rzeczpospolita, Avrupa Birliği'nin Belarus'u yüzüstü bırakmasına içerliyor:
“Rejim karşıtı birçok insan öldürüldü, yüzlercesine işkence edildi ve halihazırda 250 siyasi tutuklu parmaklıklar ardında. Batı'dan kendilerine herhangi bir şekilde yardım etmesini beklemeseler de en azından 'bir şeyler yapması', Avrupa'nın ortasındaki bu terörü durdurması beklentisindeler. Hayal kırıklığına uğramış muhalefet, sadece oligarkları değil, Lukaşenka rejimini ayakta tutan, ülkenin önemli şirketlerini de etkileyecek sert ekonomik yaptırımlar uygulanmasını istiyor. Ancak Avrupa Birliği'nin yaptığı tek şey, AB Dışişleri Yüksek Temsilcisi'nin, pazartesi günü üye ülkelerin dışişleri bakanlarıyla bir araya geldiğinde 'Belarus'taki durum' başlıklı bir sunum göstermekten ibaret.”