Sırbistan ve Kosova: Yeni bir çatışma riski mi var?
Sırp azınlığın Kosova sınır kapıları önüne kurduğu barikatlar kaldırıldı, ancak gerginlik sürüyor: Kosova hükümeti, sınır geçişlerinde Sırpların kimlik belgelerini artık kabul etmeme planını bir aylığına erteledi. Priştine’ye göre bu, Belgrad’ın benzer nitelikteki tedbirlerine verilen bir yanıttı. Avrupa basını, bölgedeki gerilimin siyasi hesaplarla kızıştırıldığı yorumunda bulunuyor.
Vučić kendisini vazgeçilmez sanıyor
Haftalık Dilema Veche gazetesine göre, Sırbistan ile Kosova arasında yaşanan gerginlik her şeyden önce Sırbistan Cumhurbaşkanı Vučić’in iktidarını korumasına yarıyor:
“Slobodan Milošević yönetiminde bulunmuş eski siyasi komiserlerden aşırı sağ tandanslı Cumhurbaşkanı Aleksandar Vučić, bölgedeki sorunların çözümünde kendisini vazgeçilmez bir konumda gösterme çabalarında bir nebze başarılı oluyor. Kısa süre önce Kosova’da yaşanan kargaşada da görüldüğü gibi, başta provoke ettiği sorunlara hemen ardından akıllıca çözümler geliştirmek için uğraşıyor. Sonra da gelsin bir sonraki sorun. Siyasi bir profil olarak, Vučić bugünlerde Milošević’ten ziyade Viktor Orbán’a benziyor ve tek derdi iktidarda kalmak gibi görünüyor.”
Batı Balkanlar riskli bir bölge haline geliyor
Diena, uluslararası atmosferin de bölgede bir fikir birliğine varılmasını güçleştirdiğini belirtiyor:
“Balkanlar’da makul, ama çoğu zaman uzun soluklu olmayan uzlaşılara, ancak ABD ve Avrupa ülkeleri, Rusya, Türkiye, Çin ve aynı zamanda Basra Körfezi’ndeki Arap ülkeleri gibi bölgeye ilgi duyan pek çok ülkenin dahliyle varılabiliyor. Ancak, çağımızda önde gelen Batılı ve Batılı olmayan aktörler arasındaki zıtlıkların büyümesiyle uzlaşıya varmanın giderek güçleşmesi, Balkanlar’ı riskli bir bölge haline getiriyor. Ufukta henüz uluslararası düzeyde bir fikir birliği de görünmediğinden, Balkanlar’ın kendilerinin riskleri ve durumu doğru bir şekilde değerlendirebilmesini ümit etmekten başka yapacak bir şey kalmıyor.”
Rusya Balkanlar'da ateşe barutla gidiyor
Postimees, Sırplar ve Kosova polisi arasındaki çatışmaların ardında belge ve plaka meselelerinden fazlasının yattığından endişeleniyor:
“Avrupa ne zaman biraz unutsa, Balkanlar kendini yeniden hatırlatıyor. Şubat ayından beri Avrupa Birliği’nin gözü kulağı Ukrayna’nın üzerinde olduğundan, Balkan ülkeleri her zamankinden daha az ilgi görüyor. ... AB Balkanları unutunca da Rusya devreye giriyor. Slav Sırplarla sıcak ilişkilerini sürdürüyor ve Kosova’nın bağımsızlığını tanımıyor. ... Batı ise Rusya’nın Balkanlar’ı istikrarsızlaştırmak için Sırbistan’ı kullanmasından ve dolayısıyla dikkatleri Ukrayna’daki savaştan başka yöne çekmesinden korkuyor.”
Sırbistan, Moskova ve Brüksel arasında denge kurmaya çalışıyor
Polityka’ya göre, Sırbistan jeopolitik bakımdan kendini bir yere bağlamak istemiyor:
“Resmen AB’ye katılmak isteyen Sırbistan, iki dünya arasında bir denge kurmaya çalışıyor. Bir yandan, AB’den bile isteye para alıyor ve AB değerlerine bağlı. ... Öte yandan, Vučić Batı’nın Rusya’ya karşı giriştiği haçlı seferine dahil olmuyor. Sırbistan hava sahasını Rus uçaklarına kapatmadı ve Ruslar Sırbistan’da iş yapmaya devam ediyor. ... Kosova’da olan bitenler yakından takip edilmeli. Çünkü, Batı’nın burada da bir şekilde saldırıya uğraması mümkün. Doğrudan - kuvvetle muhtemel kimi yerel milliyetçi gruplar tarafından. Dolaylı olarak - yine Putin tarafından.”