2022 Nobel Edebiyat Ödülü'nün sahibi Annie Ernaux oldu
Annie Ernaux, Nobel Edebiyat Ödülü'nü alan ilk Fransız kadın yazar oldu. Nobel Komitesi, ödülün 82 yaşındaki yazara "kişisel hafızanın köklerini, yabancılaşmalarını ve kolektif kısıtlamalarını ortaya çıkarmak konusundaki cesareti ve klinik duyarlılığı için" verildiğini açıkladı. Avrupa basını da ödülün cesur ve politik bir yazara verilmiş olmasını memnuniyetle karşılıyor.
Çıplak gerçekliğin perspektifinden
Taz, Nobel Komitesi'nin kararını memnuniyetle karşılıyor:
“Nobel Edebiyat Ödülü bu yıl saygın, seçkin ve rafine olana değil, aksine pejmürde, donuk ve gerçekten kanayan birine gitti. ... Ernaux, yüzünü yoksullara ve görünmeyenlere çevirmekle kalmayan, doğrudan bu perspektiften yazan bir sanatçı. ... Bugün 82 yaşında olan yazar, dünya çapındaki şöhretine rağmen kendisine sadık kalmayı bildi. Güncel siyasi mevzulara hep müdahil oldu, tavır aldı ve muhtaçlardan yana durdu. ... İsveç Akademisi, Nobel Ödülü'nün Fransız yazara 'cesaretinden ötürü' de verildiğini açıkladı. Ernaux örneğinde bu yalnızca klişeden ibaret bir söz değil.”
Gecikmiş bir takdir
Kleine Zeitung da ödülün Ernaux'ya verilmesinden hoşnut gözüküyor:
“Gerçekten de edebi bir seçim oldu! Bu her zaman karşılaştığımız bir durum değil. ... 'Edebiyat dünyasının' bu fevkalade yazara dair uzunca süreler bir değerlendirmede bulunmakta ne denli zorlandığını, kitaplarının ilk Almanca çevirilerinde görmek mümkün. Kapakları müstehcen, açık saçık giyinmiş kadın bedenleriyle dolu olurdu. Ernaux'nun kitapları, 'erotik kadın edebiyatı' raflarında sergilenirdi. Ne büyük saçmalık. ... Bugün Stockholm'de, nihayet doğru bir değerlendirme ve düzgün bir sınıflandırma yapılmış oldu.”
Kadın haklarına verilmiş bir ödül
La Repubblica şöyle diyor:
“Kadın haklarına, hayatını ve edebiyatını bu haklar için bir mücadele aracı haline getirenlere verilmiş bir Nobel Ödülü bu. Zira Annie Ernaux tarafını hep seçmişti: 'Kadınların anne olmak isteyip istemediklerine kendilerinin karar verebilme hakkı için son nefesime kadar mücadele edeceğim: Doğum kontrolü ve kürtaj temel haklardır.' ... Kürtajın bir kez daha siyasi gündemimizin merkezine yerleştiğini görmezden gelemeyiz. ... Nobel Edebiyat Ödülü'nün bu mücadeleninin sözcüsüne verilmesi, Batı'da sekülerliği köktenciliğin saldırılarına karşı korumaya yönelik bir çağrıdır.”