İran'ın insansız hava araçları Ukrayna'da
Rus ordusu, Kiev’e ve Ukrayna’nın diğer şehirlerine yönelik saldırılarda giderek artan sayıda kamikaze insansız hava aracı kullanmaya başladı. Tahran kabul etmese de savaş başlıkları taşıyan bu insansız hava araçlarının İran tarafından tedarik edildiği düşünülüyor. Avrupa basını, bu silahların kullanımının savaşın gidişatını ne denli etkileyebileceğini tartışıyor.
Tahran'ın desteği uzun sürmeyecektir
Spotmedia, Tahran'ın tüm taraflardan gelen baskıya uzun süre dayanmayacağını ve desteğini sürdüremeyeceğini yazıyor:
“İran bir açmaza düşmüş durumda. Protestoların baskısı altındaki bir siyasi rejimin, ABD ve Avrupalı diplomatların hedefindeyken ve İsrail'den üstü kapalı tehditler alırken, Rusya'ya destek olmaya devam edeceğine ihtimal vermek güç. İran bunu yapsa dahi, sevkıyatlar düzensiz olacak ve Rusya'nın devasa ihtiyaçlarını karşılamayacaktır. Bu arada Ukrayna silahlı kuvvetleri de Ukrayna halkına yönelik tehdit oluşturmamaları için İran'ın insansız hava araçlarını önleyecek sistemleri teslim almaya ve geliştirmeye hazırlanıyor.”
Ukrayna'nın umudu İsrail
Jyllands-Posten, çatışmanın yayılacağını öngörüyor:
“İsrail hükümeti, Rusya'daki Yahudilerin güvenliğinden endişe ettiği için bu zamana kadar çatışmanın dışında kalmıştı. Ancak Jerusalem Post gazetesi, Rusya'nın insansız hava aracı kullanmasının İran'ın ölümcül silah deneyimlerini artıracağı ve dolayısıyla İsrail'in de kendi güvenliğini göz önünde bulundurarak, insansız hava araçlarına karşı hava savunma sistemlerini daha fazla geliştirmek isteyeceği kanısında. Belli ki Ukrayna'nın da ümitleri bu yönde. İsrail basınına göre, Ukrayna hükümeti İsrail'den bir kez daha hava savunma sistemleri talep etmeyi planlıyor.”
Savaşın gidişatını etkilemeyecek bir misillemeden ibaretler
Telegram.hr, Rusya'nın insansız hava aracı kullanmasıyla Hitler'in taktikleri arasında paralellikler görüyor:
“'Amacımız Ukrayna'yı tamamen yok etmek değil,' diyen Rusya Devlet Başkanı Vladimir Vladimiroviç Putin, Ukrayna'nın başkenti Kiev'e yönelik saldırılarına devam ediyor. Tıpkı bir zamanlar Hitler'in Londra'nın üzerine yağdırdığı V1 füzeleri gibi, Şahid-136 kamikaze insansız hava araçları da bugünlerde Ukrayna'nın başkentini hedef alıyor. ... İran'ın insansız hava araçları büyük yıkıma neden olsalar da savaşın gidişatını gerçekten etkileyemezler. ... Fakat yine de Ukraynalı siviller için ciddi tehdit oluşturuyorlar.”
Birlikte ve hızlı tepkiler verilmeli
The Times, İran ve Rusya arasındaki işbirliğinin ilerlemesinin önlenmesi gerektiğine vurgu yapıyor:
“Rusya-İran askeri sanayi kompleksi, Tahran’ın insansız hava aracı üretme gücünü hızla büyütmesini ve bunları İsrail sınırındaki milislere ihraç etmesini sağlayarak, bu ülke açısından varoluşsal bir tehdit teşkil edebilir. Pek çok NATO üyesi gibi İsrail de Kiev’le istihbarat bilgisi paylaşımında bulunuyor. Başka şeyler de yapılabilir. Amerika, Ukrayna’ya şehirlerini koruyabilmesi için NASAMS karadan havaya füze sistemlerini de sunmalı. Yine Büyük Britanya’da da İran’ın kamikaze insansız hava araçlarını vurabilecek AMRAAM füzeleri var.”
İran karşılığını alacaktır
La Repubblica, çatışmanın tehlikeli bir şekilde yayılmasından endişe ediyor:
“[İran] bütün insansız hava araçlarını Rusların kullanımına sundu ve yakında balistik füzeler de tedarik etmeye hazırlanıyor. Ancak, Tahran’dan Moskova’ya gerçekleşen bu geniş çaplı silah sevkıyatı, başka endişeler de doğuruyor: Ayetullah rejimine bunların karşılığında ne vaat edilmiş olabilir? ... Batılı istihbarat çevrelerinde konuşulan hipotez şöyle: Moskova, Tahran’a hipersonik füze teknolojisi sunabilir. Bu, İsrail için doğrudan bir tehdit olur.”
İsrail tarafsızlığını bozdu
Gazeta Wyborcza, İran'ın insansız hava araçlarının Tel Aviv'in tutumunu yeniden gözden geçirmesine neden olduğuna inanıyor:
“İran'ın müdahalesi, Batı'yı huzursuz ediyor. ... İsrail de Ukrayna'nın İran'ın askeri teknolojisini mükemmelleştireceği ve daha sonra İsrail'e karşı kullanacağı bir test sahası olmasından endişe ediyor. İran en başta da halihazırda İsrail'e karşı insansız hava araçları kullanan Lübnan'daki Hizbullah milislerini Rusya ile aynı teçhizatla silahlandırıyor. Tel Aviv, İran'ın füze sevkıyatıyla ilgili bilgiler ortaya çıkınca, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik başlattığı saldırıda izlediği tarafsızlık politikasını sonlandırmaya karar verdi.”
Ayetullahlarla müzakerelere son verilsin!
El Mundo, Tahran’a daha fazla baskı yapılmasını istiyor:
“Ülkede insan hakları ihlallerinin geldiği boyut, Avrupa’nın İran’a daha sert uyarılarda bulunması için zaten yeterli gerekçe sunuyor. Bu adıma ise ancak Tahran’ın Ukrayna savaşına dahlinin kanıtlanması halinde başvurmak gerek. Çünkü böyle bir durumda, 2015’te bugün yeniden müzakere edilmekte olan nükleer anlaşmasının önünü açan Güvenlik Konseyi kararı ihlal edilmiş olur. Batı’nın Ayetullah rejimiyle sürdürdüğü bütün diyaloğu askıya almasını ve [müzakerelere devam edilmesini], insan haklarına riayet edilmesi ve Putin’in savaşına müdahil olmaya son verilmesi şartına bağlamanın vakti geldi.”
Gerçek yaptırımlar uygulama iradesi zayıf
Taz, AB'nin İran'daki insan hakları ihlallerine karşı yaptırımlarını bu zamana kadar yalnızca asgari düzeyde tutmasını eleştiriyor:
“Ne kötü şöhretli Devrim Muhafızları AB'nin terör listesine eklendi ne de rejimin en üst düzey yöneticilerine yaptırım uygulandı. Hatta Lüksemburg Dışişleri Bakanı Jean Asselborn, AB Dışişleri Bakanları Konferansı'nda yalnızca 'birkaç kişiye' yaptırım uygulandığını itiraf etti. Sert yaptırımlar, İran rejiminin Ukrayna'ya karşı savaşında Rusya'ya askeri yardım sağladığı teyit edilirse gelecekmiş. Yani görünen şu: İstenince yapılabiliyor. ... Ancak İran'da zulüm gören, insan hakları ve özgürlükler için protestolar düzenleyen insanlar, AB'nin bunu yapmayı istemesine yetmiyor. Zulme uğramaya ve öldürülmeye devam edecekler.”