Ukrayna'ya savaş uçağı sevkıyatı: Polonya'dan bir hamle daha mı?
Polonya, Cumhurbaşkanı Andrzej Duda’nın geçtiğimiz hafta sonu vaat ettiği üzere Ukrayna’ya Sovyet yapımı MiG-29 savaş uçakları göndermek istiyor. Slovakya Başbakanı Eduard Heger de aynı tür uçaklardan daha fazla tedarik etme sözü verdi. Avrupa basını, bu girişimin NATO’nun savaş uçağı sevkıyatı konusundaki çekincelerini yumuşatma ihtimalini değerlendiriyor.
Orta ve Doğu Avrupa'dan önemli jestler
Lidové noviny, Polonya ve Slovakya’nın kararını övüyor:
“Bu öncelikle uygulanabilir ve hızlı bir hamle. Ukraynalı pilotların, örneğin artık eskimiş Amerikan F-16’larındakiler gibi yeni teknolojileri öğrenmesine gerek kalmayacak. ... Bu kararlar elbette Batı’nın politikasında asli bir dönüm noktası teşkil etmiyor. Pratikte, NATO’nun daha eski ama yüksek kaliteli makinelerle Varşova Paktı’nın mirasından kurtulduğu anlamına geliyor. Bu ayrıca, siyasi bir jest olarak işe yarıyor. Çekya’nın bu jeste dahil olmamasının tek nedeni, Çekoslovakya bölündüğünde bütün MiG-29’ların Slovakya’da kalmış olması.”
Varşova yine tabuları yıkıyor
Tygodnik Powszechny, Polonya’nın öne çıkmaya devam etmesinden memnun:
“Polonya yine, şüphesiz en önemli müttefiki ABD’nin desteğiyle verdiği kararlarla, Ukrayna’ya yeni türde silahlar gönderilmesi için tabiri caizse sistem standardını belirleyen ülkelerin başında geliyor. Sayesinde, başlangıçta (kimileri için) siyasi ve askeri bir tabu olarak görülen meseleler zamanla norm haline geliyor. ... Son aylarda yıkılan ilk tabu değil bu. ‘Saldırı’ ve ‘savunma’ silahları ya da zırhlı araçlar ve Batı üretimi tanklar arasında yapılan saçma ve neyse ki hızla son verilen ayrımda da böyle olmuştu.”
Bütçe gözden kaçırılmamalı
Polonya, kendi içinde de yeniden silahlanmaya odaklanmış durumda. Dagens Nyheter, bunun orta vadede sorunlara yol açabileceği uyarısında bulunuyor:
“Asıl mesele, Polonya'nın 2035 yılına kadar 110 milyar avro gibi astronomik bir meblağı savunmaya nasıl harcayabileceği. Bu meblağ, Polonya hükümeti bağımsız mahkemelere saygı duymadığı için dondurulan AB fonlarıyla aynı büyüklükte. Savunmaya yatırım, partiler üstü geniş bir destek görüyor. Ancak bu, yüzde 17 enflasyona sahip bir ülkede siyasi riskleri de beraberinde getiriyor. Ekim ayında genel seçimlerin yapılması bekleniyor ve AB fonları gelmezse hükümetin ciddi mali kesintiler yapması gerekebilir. ”