  Eğitim

Korona pandemisi sonrası gerçekleştirilen ilk PISA araştırmasının sonuçları salı günü yayınlandı. Araştırmaya 81 ülkeden 15 ila 16 yaşları arasında yaklaşık 690 bin öğrenci katıldı. Önceki bulgulara kıyasla, çoğu ülkede performansların düşüş gösterdiği ortaya çıktı. En üst basamakların neredeyse tamamına Doğu Asya ülkeleri yerleşmiş gözüküyor - bir de Estonya. Avrupa basınında konuya dair hararetli bir tartışma var.

Yaz tatilinin ardından Avrupa'daki pek çok öğrenci için ders zili bugünlerde çalmaya başlıyor. Bazı yerlerde ise yeni eğitim öğretim yılı bir kaç hafta önce başladı bile. Basın bunu, eğitim sistemlerini eleştirel bir gözle mercek altına almak ve yapısal sorunların altını çizmek için bir vesile olarak görüyor.

Okullarda başörtüsünün zaten yasak olduğu Fransa’da, yeni Eğitim Bakanı Gabriel Attal şimdi de abayayı yasaklamayı planlıyor. Fransa’daki katı laikliğe atıfta bulunan Attal, topuklara kadar inen kıyafetler giymenin “dini bir jest” olduğunu söyledi. Basında yasaklama planına dair farklı değerlendirmeler var.

Macaristan Parlamentosu, öğretmenlerin statüsüne ilişkin tartışmalı bir yasayı kabul etti. Yasayı eleştirenler, uzun süredir maaşlarının yükseltilmesi ve eğitim sisteminde reforma gidilmesi için gösteriler düzenleyen eğitimcilere karşı bir “intikam yasası” olduğunu söylüyor. Yasa maaşlarda artış öngörse de bu artışlar AB fonlarının gelmesine bağlı ve AB’nin hukukun üstünlüğü konusundaki kaygıları nedeniyle, bu fonlar alınamıyor.

Rumen öğretmenler, birkaç haftadır sürdürdükleri ücret grevini bitirdi. Hükümet hafta sonu, 1 Haziran itibarıyla eğitim alanındaki tüm çalışanların ücretlerinde ortalama yüzde 25 artış yapılmasına yönelik bir teklif sunmuştu. 2024 yılında da ilave artışlar yapılması öngörülüyor. Sendikalar, verilen sözlerin tutulmaması halinde yeniden greve gideceklerini ilan ettiler.

Romanya’da öğretmenlerin grevi, hükümetin geçtiğimiz hafta bir acil durum kararnamesiyle maaşları derhal artırmasına ve önümüzdeki birkaç yıl içinde daha da yükselteceğini ilan etmesine rağmen devam ediyor. Halen pek çok grevci, taleplerinin karşılanmadığını düşünüyor ve hükümetin vaatlerine inanmıyor. Ülke basını grevcilerden yana gözüküyor.

Romanya’da öğretmenler, ücretlerin artırılması ve eğitim sistemine daha fazla yatırım yapılması talebiyle pazartesi günü itibarıyla süresiz grev ilan etti. Devlet okulunda yeni işe başlayan bir öğretmen ayda yaklaşık 480 avro kazanıyor. Bu miktarı yorumcular da yeterli bulmuyor.

Bir zamanlar PISA’nın [Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı] lideriydi, ancak artık notları düştü: Finlandiya Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan bir rapor, ülkenin eğitim düzeyine dair karanlık bir tablo çiziyor. Rapora göre son yirmi yılda, okuma ve matematik becerileri bir ila iki sınıf gerilemiş durumda. En iyi eğitimi alanlar 1978 doğumlular. Finlandiya medyasına endişe hâkim.

Bütün Avrupa’da çocuklar ve gençler yaz tatilinin ardından sınıflarına dönmeye başlıyor. Ancak kıtanın her yerinden, büyük bir öğretim elemanı sıkıntısı yaşandığına dair haberler geliyor. Sıkıntı yalnızca yeni öğretmen eksikliğinden kaynaklanmıyor, pek çoğu meslekten ayırılıyor ve daha iyi ücretli başka alanlarda iş bakıyor. Avrupa medyası sorunu yorumluyor.

Fransa'daki ırkçılık karşıtı hareketin öncüsü tarihçi Pap Ndiaye'nin yeni Fransa Eğitim Bakanı olarak atanması, muhafazakârlar ve sağcılar tarafından sert bir şekilde eleştiriliyor. Ndiaye'nin ABD menşeli kimlik siyaseti fikirlerini benimsediği ve dolayısıyla cumhuriyetin değerlerini hedef aldığı iddia ediliyor. Ülke basını, kişiliğiyle ilgili tartışmaların önemli sorunların gözden kaçırılmasına neden olduğunu düşünüyor.

Yunanistan Turizm Bakanı Vassilis Kikilias, ülkede yaşanmakta olan turizm patlamasından daha fazla istifade etmek ve tatil sezonunu mart ayından kasım ayına kadar uzatmak istiyor. Bu da zaten sıkıntılı olan konut piyasasında devasa fiyat artışlarına yol açıyor: Mesela popüler turistik adalarda görevlendirilen öğretmenler, kalacak yer bulamayıp çadırlarda veya arabalarında yaşıyor. Yorumcular öfkeli.

Nihayet yaz tatili! Köşe yazarları bir yılı aşkın süredir zor koşullarda yürütülen eğitimi mercek altına alıyor ve yeni eğitim-öğretim yılı için dersler çıkarmaya çalışıyor.

Romanya yıllardır okullarda müfredata gönüllü cinsel eğitim dersinin alınmasını tartışıyor. Parlamentonun 2020'de son anda yaptığı bir değişikliklikle, derse katılım için anne ve babaların izni şartı getirildi. Romanya Cumhurbaşkanı Iohannis yasayı meclise geri gönderdi. Senato salı günü yasada bir değişiklik yapmayı kabul etmedi. Şimdi sıra parlamentonun son noktayı koyacak kararında.

Avrupa'da pek çok ülke uzaktan eğitimin yarattığı sorunların nasıl bertaraf edileceğini tartışıyor. Britanya'da eğitimin toparlanmasıyla görevlendirilen Kevan Collins talep ettiği 15 milyar sterlin yerine sadece 1,4 milyar sterlin kabul edilince istifa etti. Britanya basını destek miktarını tartışırken Hollanda'da da yüklü bir finans paketi eleştirilerin merkezinde.

Şanghay'daki Fudan Üniversitesi 2024 yılında Budapeşte'de 500 öğretim üyesi ve 5 bin öğrencilik yeni bir kampüs kurmak istiyor. Macar İnovasyon ve Teknoloji Bakanı László Palkovics, 2019'da Şanghay'da üniversitenin rektörüyle anlaşma imzalamıştı. Karar sadece Macaristan'da hararetli tartışmalara neden olmakla kalmayıp komşu Avusturya'da da kaygıyla karşılanıyor.

İtalya salı günü Koronayla mücadele kapsamındaki kısıtlamaları kısmen sıkılaştırma kararı aldı. Bilhassa kırmızı bölgelerde yer alan okulların tamamı yeniden kapatılacak. Aynı gün, büyük bir eğitim krizini konu eden bir UNICEF raporu yayınlandı. Rapora göre dünya çapında 168 milyon çocuk şu sıralar derslere erişime sahip değil. Okulları kapatmak yine de doğru bir hamle mi?

Şu sıralar Avrupa'nın birçok ülkesinde okullara kıyafet düzenlemesi getirilmesi tartışılıyor. İsveçli öğretmenler, 'gangster kıyafetleri'nden epey rahatsız. Fransa ve İsviçre'deki sorun ise kızların, vücut hatlarını fazlasıyla açığa vurduğu düşünülen giyimleri. Cenevre'deki bir okulun öğrencileri, üzerinde 'Uygun bir kıyafet giydim' yazılı, fazlasıyla bol bir tişört giymek zorunda. Yorumcular bu gibi kuralların anlamını ve anlamsızlığını tartışıyor.

Hırvatistan'da öğretmenler bu hafta, ekim ortasından bu yana süregelen protestolarını daha da genişleterek ülke çapında greve girdi. Grevin hükümet pazarlık masasına oturana kadar sürmesi bekleniyor. Hükümet, yaklaşık yüzde altılık bir maaş artışı talebini reddetmişti. Ülke medyasının bir kısmı, öğretmenlerin kantarın topuzunu kaçırdığını düşünüyor.

Polonya'da öğretmenler ayda ortalama 700 Avro kazanırken, çoğu öğretmen bunun yaşamaya yetmediğini ileri sürüyor. Maaşlara zam yapmayı reddeden hükümet ise daha fazla para kazanabilmeleri için öğretmenlerin ders saatini arttırmayı öneriyor. Sendikaların bu teklife karşı çıkmasıyla pazartesi günü (bugün) Polonya tarihinin en büyük öğretmen grevi başlıyor. Öğretmenleri basının bir kısmı desteklemiyor.

Snapchat'te yayınlanan ve bir öğrencinin öğretmeninin alnına silah dayadığı anı gösteren bir video, Twitter'da infial yarattı. Öğretmenler, PasDeVague (Toz Kaldırmayın) etiketi altında okullardaki şiddeti nasıl yaşadıklarını dile getiriyor. Sorun ne kadar büyük ve kaynağı nerede yatıyor?

Danimarka, bazı liselerde yaşanan kabul ritüelleri hakkındaki haberlerle çalkalanıyor. Liseye geçen 15, 16 yaşındaki kız öğrenciler, son sınıfların kendi aralarında düzenledikleri akşam yemeklerinde garson olarak çalışmak üzere seçiliyor. Kız öğrenciler bu yemeklerde kıyafet kurallarına uyup kırmızı iç çamaşır giymek zorunda ve anlaşılan da sık sık cinsel tacize uğruyor. Danimarka basını bu gelenek karşısında dehşete kapılmış halde.

Kiev'deki parlamento, Ukrayna eğitim sistemini modernleştirecek bir reform yasası çıkardı. Ancak özellikle Macaristan ve Rusya'dan yoğun, Romanya ve Polonya'dansa daha ılımlı eleştiriler geliyor. Bu ülkelerde, ileride azınlık dillerinde eğitimin ciddi biçimde kısıtlanacağına dair memnuniyetsizlik hakim.

Letonya cumhurbaşkanı, ülkeye ve anayasaya sadık olmayan öğretmenleri işten çıkarmaya imkan tanıyan bir eğitim yasasını onayladı. Hükümet bu hamleyle Rusça eğitim veren okullardaki Rusya etkisini engellemeye çalışıyor. Letonya kendini gülünç duruma mı düşürüyor, yoksa Rus propagandasına karşı doğru araç bu mu?