Orbán'dan AB'ye Ukrayna politikasını veto tehdidi
Macaristan Başbakanı Viktor Orbán, Ukrayna ile AB üyelik müzakerelerinin başlamasını veto etme tehdidinde bulundu. Müzakere kararının, aralık ayı ortasında Brüksel'de yapılacak AB zirvesinde alınması bekleniyor. Zirvede, Ukrayna'ya ilave 50 milyar avroluk destek verilmesi de oylanacak. Yorumcular Orbán'ın ne elde etmek istiyor olabileceğini irdeliyor.
Kara koyun değil öncü bir kırlangıç
Večernji list'e göre Orbán muhtemelen üstünlüğün kendisinde olduğunu sanıyor:
“Brüksel, Berlin, Paris ve diğer başkentler, Orbán'ı sanki masadaki herkesin kendi mesele ve tartışmalarından uzaklaştırıp yalnızca onunla meşgul olmasına sebebiyet veren dikkat dağıtıcı bir tür sinek gibi görüyor. Macaristan Başbakanı, kendi sorunları AB gündemine damga vurmaması umuduyla bir kenara itildi. Orbán, muhafazakârların artık parlamentoyu kontrol edemediği Polonya'daki yakın müttefiklerini kaybetmiş olabilir, ancak Slovakya'da Robert Fico'nun ve Hollanda'da Geert Wilders'in zaferiyle hiç değilse bir şeyler kazandığına inanıyor. Dolayısıyla da 'Macaristan'ın kara koyun değil, öncü bir kırlangıç olduğunu' söylüyor. Son konuşmaları, Orbán'ın formda olduğunu ve sert bir savaşa ya da kimsenin beklemediği bir şeye hazırlandığını gösteriyor.”
Durumdan faydalanmaya çalışıyor
Orbán bu zor dönemde AB politikalarını baltalıyor, diyen Gazeta Wyborcza endişeli:
“Macaristan'a kaynak sağlamak için yine blöf mü yapıyor? Yoksa AB'nin Kiev'e yönelik tutumunu gerçekten değiştirebileceğini mi düşünüyor? ... Macaristan'ın AB'nin Ukrayna meselesinde izlediği müşterek çizgiyi zayıflatmaya yönelik bu girişimi, Ukrayna'nın bu yılki karşı taarruzunun beklenenden daha başarısız olduğunun bariz görüldüğü Kiev ve Avrupa açısından hayli zor bir döneme denk geldi. Üstelik, Donald Trump'ın yeniden başkan olması ihtimali de giderek artıyor.”
Kendi geçmişi hatırlatılmalı
Siyasi analist Dmytro Bashtovyj, Ukrayinska Pravda'da Macaristan'a ayna tutuyor:
“Macaristan modern demokratik bir ülke modeli değildi ve AB'nin ekonomik ve siyasi desteğiyle kendini sosyalist sistemin yörüngesinden kurtarabilmişti. Bugünlerde Macar yönetimi Avrupa'ya entegrasyonla ilgili kendi deneyimlerini 'unutmuş' gözüküyor. ... Komünist bir geçmişten demokratik bir dönüşüme ilerleyen Macaristan, Viktor Orbán'ın görev süresinde yeniden otokrasiye kaydı. ... Böyle siyasi bir çizgiye sahipken, Ukrayna'dan ziyade Macaristan'a Avrupa Birliği'nin üyesi değil, yalnızca 'imtiyazlı ortağı' statüsü verilmesi yerinde olurdu.”
Argümanlar göstermelik
Népszava'ya göre Macar hükümetinin gerekçeleri göstermelik:
“Dışişleri Bakanı Péter Szijjártó, Ukrayna'nın AB'ye katılması halinde savaşın 'Birlik'e taşınacağını' söyledi. Muhtemelen bu açıklamalar daha çok iç kamuoyuna yönelik ve Kremlin'i de memnun etme kaygısı taşıyor. Katılım müzakerelerine başlamak, bir ülkenin aday ülke statüsüne gelmesinden çok uzak bir adım. Ukrayna AB üyeliğine henüz hazır değil, ancak zaten Avrupa Komisyonu'nun raporunda da bunun aksi yazmıyor.”
En iyisi müzakerelere dahil olması
Magyar Hang, Macaristan’ın engelleme politikasıyla kendi bacağına sıkacağı uyarısında bulunuyor:
“Üyelik süreci Ukrayna’ya bir gelecek vizyonu sunuyor ve Macar hükümeti bu süreçteki ilerlemeyi muhtemelen engelleyerek ülkeyi bu perspektiften mahrum bırakacak gibi gözüküyor. Bunu yaparak, Ukrayna’nın bir AB üyesi olarak hukukun üstünlüğü kriterlerini yerine getirmeye, yolsuzlukları sonlandırmaya ve en başta da üyelik müzakereleri kapsamında Transkarpatya’daki Macarların haklarını güvenceye almaya zorlanması fırsatını da tepiyor.”
İyi hesaplanmış bir şantaj
Kurier, Budapeşte’nin rahatsızlık veren saldırılarına karşı AB’nin henüz etkili bir çözüm bulamamasına üzülüyor:
“Brüksel, Orbán’ın yıllardır Macaristan’ı ‘liberallerden’ tek tek temizlemesini izledikten sonra geçtiğimiz yıl nihayet ‘liberal olmayan demokrasi’ şövalyelerine etkili bir ceza bulduğunu sanmış ve 20 milyar avrodan fazla paraya el koymuştu. Ta ki Orbán sistemi -ümit edilen bu- Avrupalıların müşterek yoluna dönene kadar. Ama sorun şu ki, AB Macaristan’a para vermezse, Orbán’ı idare etmesi iyice zorlaşacak.”