Çekya bu ortamda Slovakya'ya nasıl yaklaşmalı?
Çekya’da, komşu Slovakya’nın değişen siyasi iklimine yönelik genel hoşnutsuzluk giderek büyüyor: Önce Robert Fico başbakanlık görevine geri dönmüştü ve şimdi de Fico’ya yakın Peter Pellegrini cumhurbaşkanı seçildi. Özellikle de Putin’e yönelik sergilenen farklı tutumlar, müşterek tarihe sahip iki ülkenin geleneksel olarak ortalamanın üzerinde seyreden ilişkilerini sınıyor.
Komşuya saygı duyulmalı
Echo24, Çekler Slovaklara karşı takındıkları bilmiş tavırdan kaçınmalı, tavsiyesinde bulunuyor:
“Slovaklar, ikinci seçimde de iktidardaki Çek yetkililer ile seçmenlerinin düşündüğünden farklı bir karar verdi. AB ya da NATO gibi kilit yapılardan ayrılmak istemiyorlar, ancak kendi ulusal kimliklerine daha fazla kıymet veriyorlar. Bu onların hakkı, kendilerinin irade beyanı. ... Çekya'daki devlet ve hükümet yetkilileri ders vermek ya da eleştirmek yerine, bunu kabullenmeli, anlaşmalar tesis etmeli ve pek çok açıdan bize yakın olan komşumuza saygı göstermeli. Zira kendi içimizde yeterince soruna sahibiz.”
Prag olan bitene sessiz kalamaz
Český rozhlas’ın yorumu farklı:
“Çekya, Slovakya’daki gelişmeler hakkında ister alenen ister sessiz diplomasi yoluyla bir şeyler demeli. Nihayetinde mevzu yalnızca karşılıklı ilişkilerle değil, kendi çıkarlarımızın savunulmasıyla da ilgili. Çekya’nın güvenlik, istihbarat alışverişi ya da Kremlin’in hibrit savaşıyla mücadele konularında güvenilir bir ortak olarak Slovakya’ya ihtiyacı var. ... Peter Pellegrini, Çekya’da sevilen ve Cumhurbaşkanı Petr Pavel’le ortalamanın üzerinde ilişkileri olan Zuzana Čaputová’nın halefi olarak haziran ortasında göreve başlayacak. Slovak dostlarımızla aynı siyaset çatısı altında bir arada yaşam ileride bir hayli kırılgan ve kimi zaman da sancılı olacak.”
Desteğimiz ve dikkatimiz Slovak medyasında olsun
Hospodářské noviny, Fico hükümeti karşıtlarının Çekya'nın desteğine ihtiyacı olduğunu yazıyor:
“Slovak toplumunun önümüzdeki yıllarda gereken boyutta çoğulculuğu ve esnekliği koruyabilmesi için, bağımsız medya ve sivil toplum kuruluşlarına yardımcı olunması şart. ... Çek medyası, Slovak meslektaşlarını bağımsız kalmaları konusunda desteklemeli. ... Çekler açısından her şeyden önce bir nefsi müdafaa meselesi bu. Fico'nun yaptıkları, Çekya'daki kimi siyasetçilere şüphesiz büyük bir ilham kaynağı olacaktır. Dolayısıyla kamu yayıncısı RTVS için verilen mücadele, Çek kamu medyasının akıbetini önemli ölçüde belirleyebilir.”