Rusya: Savunma Bakanı Şoygu görevden alındı
Devlet Başkanı Vladimir Putin, beşinci dönemine başlarken Savunma Bakanı Sergey Şoygu’yu görevden alarak, sürpriz şekilde yerine ekonomiden sorumlu Birinci Başbakan Yardımcısı Andrey Belousov’u atadı. Basın, Kremlin’in Ukrayna savaşının ortasında ordusunu neden sivil bir ekonomi uzmanına emanet ettiğini irdeliyor.
Görevleri çökmeden yeniden silahlanmak
Rzeczpospolita, Rus yönetimi yanlış bir savunma politikasının ülkeye diz çöktürebileceğini biliyor, diyor:
“Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu kızağa çekildi. Yerine, Rus ordusunu ve ekonomisini uzun bir savaşa hazırlaması beklenen sivil bir teknokrat, Andrey Belousov geldi. ... KGB kökenli Kremlin kliği, SSCB'nin ABD Başkanı Ronald Reagan'ın dayattığı silahlanma yarışının ağırlığı altında çöktüğünü hatırında tutuyor ve bugün her ne pahasına olursa olsun bundan kaçınmak niyetinde.”
Kaynak savaşında kendi kendine yetme çabaları
La Stampa’ya göre bu göreve sivil bir ekonomistin atanması yumuşamaya işaret etmiyor:
“Yeni Birinci Başbakan Yardımcısı Denis Manturov, dün Duma’da Rus askeri sanayiinin 2023 yılından beri 500 bin yeni işgücü istihdam ettiğini, 850 eski sivil fabrikayı dönüştürdüğünü ve ücretleri yüzde 30 ila 60 arttırdığını açıkladı. Ukrayna’ya ABD yardımlarının gönderilmesiyle iş artık araç ve kaynak savaşına dönünce, askerileştirilen ekonomi fabrikaları, orduyu ve hükümeti bir araya getirebilecek bir bakana ihtiyaç duyuyor. Zelenskiy Batı’ya güveniyor, Putin ise Sovyet usulü otarşiye bel bağlıyor.”
Ordu kabullenmekte zorlanabilir
Ekonomi uzmanı Sergey Aleksashenko, Echo tarafından alıntılanan bir Substack gönderisinde generallerin yeni patronları Belousov'a karşı ayaklanmasını mümkün gördüğünü yazıyor:
“Bu atama Putin için büyük riskler barındırıyor. Bir kere ordunun, orduda bir gün dahi görev yapmamış bir adama saygı duyması ve onu bir üst olarak ciddiye alması pek mümkün değil. Putin bunu, atadığı [Şoygu'nun selefi Anatoliy] Serdyukov'un neredeyse tüm genelkurmayı kendisine karşı kışkırtmasıyla önceden deneyimlemişti. Belousov, başka fikirleri kabul etmeye pek meyilli olmayan hayli sert bir yetkili. Dolayısıyla, generallerin bir 'isyan' çıkarma ihtimalini hayli yüksek görüyorum.”
Görevden alma sürpriz olmadı
Spotmedia’ya göre Şoygu ne zamandır çapraz ateş altındaydı:
“Özellikle de Ukrayna’nın işgali henüz başlamışken, ordudaki yetersiz teçhizat ve koordinasyonun yanı sıra bizzat kendisinin profesyonellikten uzak olması dolayısıyla eleştiriliyordu. Sonrasında da Putin, liderleri Yevgeni Prigojin’in Şoygu’ya karşı kin beslediği Wagner paralı askerlerinin başarısız kalkışmasını yaşadı. Kısa süre önce de Savunma Bakanlığı, Şoygu’nun serveti yıllardır herkesin diline düşen yardımcısının bulaştığı büyük bir yolsuzluk skandalıyla sarsıldı. Ortalıkta bir süredir, yaşananların rakip gruplar arasında kopan bir kavga mı yoksa Şoygu’nun sonunun geldiğine dair bir işaret mi olduğuna dair spekülasyonlar dolanıyordu.”
Ekonomi ordu için seferber ediliyor
Siyaset bilimci Abbas Galliamov, ekonomi uzmanı Belousov'un savunma bakanı olarak atanmasının gerekçesini Facebook'ta şöyle açıklıyor:
“Belousov'un atanması [Şoygu'nun görev değişikliğinden] çok daha ilginç. Ben bunun, uzun süreli bir savaş için gerekli kaynakların temin edilmesi meselesine dayandığını düşünüyorum. Belousov, 'her şey cephe için, her şey zafer için' ruhuyla seferberlik ekonomisini savunmasıyla meşhur. Ekonominin durumuna vâkıf biri, dolayısıyla sivil meslektaşlarının ondan bir şey saklaması kolay olmayacaktır. Yeni Savunma Bakanı, sallantıda olan her şeyi sağlam hale getirecektir.”
Patruşev'le ilgili belirsizlik ne olacak?
Corriere della Sera, Nikolay Patruşev'in Güvenlik Konseyi Sekreterliği'nden alınmasının arka planına ışık tutuyor:
“Şoygu, Putin gibi KGB'de yetişen ve muhtemelen hayli fazla güç ve özerklik elde etmiş Nikolai Patruşev'in yerine geçiyor. Bir süredir, oğlunun Devlet Başkanı'nın halefliğine aday olarak belirlendiğine dair bir söylenti dolaşıyordu. Bu söylenti Putin'i kızdırmış olabilir. Patruşev'in hangi 'önemli görevi' üstleneceği henüz belirsizliğini koruyor. Konsey başkan yardımcılığına ya da Kremlin'deki idare ofisinin direktörlüğüne getirilebilir. ... Patruşev, bu pozisyonda Putin'e daha yakın ve onun doğrudan kontrolü altında olacaktır.”