Ukrayna savaşı: Ufukta ateşkes mi var?
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, belli koşullar altında ateşkes ihtimalini müzakere etmeye hazır gözüküyor. Zelenskiy bir mülakatta, bunun için Rusya’nın işgal ettiği toprakların ‘diplomatik yollarla geri alınması’ ve Ukrayna’nın geri kalanının NATO korumasına girmesi gerektiğini belirtti. Yorumcular bu sözlerin ne anlam taşıdığını değerlendiriyor.
Zelenskiy bir tabuyu yıkıyor
Newsweek Polska, Kiev’in barış anlaşmasına varılması uğruna topraklarından vazgeçmeye hazır olmasına pek de şaşırmış gözükmüyor:
“Toprak bütünlüğü şimdiye kadar tabu olarak görülüyordu, en azından resmi makamlarca; çünkü çeşitli uluslararası konferansların kulislerinde Ukraynalı diplomatlar birkaç aydır Donbas ve Kırım’ın şu an için geri alınamayacağını kabul ediyordu. Bugün özel olan, çevresinin fısıltıyla konuştuklarını Zelenskiy’nin ilk kez yüksek sesle dile getirmesi.”
Sıcak savaştan soğuk savaşa
Politika, net kazananı ve kaybedeni bulunmayan barış müzakerelerinin zor olacağı kanısında:
“Ateşkes, savaşan tarafların askeri hedeflerine ulaşamayacaklarını veya savaşın sürdürülmesinin mevcut pozisyonlarına daha fazla zarar vereceğini fark ettiklerinde gerçekleşir. ... Ancak, ateşkesin somut koşulları ve taraflara sunulan uluslararası garantiler ne olursa olsun, hangi tarafın 'daha kazançlı çıktığı' algısı Avrupa’daki ilişkiler üzerinde belirleyici bir etkiye sahip olacaktır. Esasen bu ateşkesle 'sıcak savaş', Rusya ile Avrupa'nın geri kalanı arasında vaktiyle Demir Perde ile bölünmüş Avrupa'da olduğu gibi nesiller boyu sürebilecek bir 'soğuk savaşa' dönüşebilir.”
Gücün azaldığının kabulü
La Stampa'nın yorumu şöyle:
“Zelenskiy'nin, 'işgal altındaki toprakların diplomatik yollarla alınmasına' hazır olduğuna dair verdiği sinyal, ABD seçimlerinden bu yana blöflerin ve stratejik hamlelerin belirlediği poker oyununda önemli bir dönüm noktasına işaret ediyor. Ukrayna Devlet Başkanı'nın öne sürdüğü denklem basit görünüyor: Ukrayna'nın NATO üyeliği karşılığında, Rusya'nın işgal ettiği toprakların kontrolünün devredilmesi. Bu, Ukraynalıların bombalar, karanlık ve soğukla geçecek başka bir kışa dayanma ve bir nesli daha Donbas'taki siperlere gönderme gerekliliğinin doğuracağı zorlukların kabul edildiği anlamına geliyor. Savaşın üçüncü yılı yaklaşırken, müzakereleri destekleyen Ukraynalıların oranı ilk kez yüzde 50'yi aştı.”
180 derece dönüşün sebebi Trump
Večernji list, Zelenskiy’nin rota değişikliğini Trump’a yönelik bir taviz şeklinde yorumluyor:
“Zafer planında çatışmaların dondurulması ya da ülkesinin toprak bütünlüğü ile egemenliğinde tavizler verilmesi seçeneklerini reddetse de Zelenskiy artık buna hazır gözüküyor. ... Koşulu da özgür Ukrayna topraklarının kalan yüzde 82’sinin Putin’in olası bir saldırısına karşı NATO tarafından korunması. Bu elbette büyük bir taviz ve Ukrayna’nın tutumunda özenle düşünülmüş önemli bir değişim anlamına geliyor; ama karar Putin’den ziyade müstakbel ABD Başkanı Trump ve onun Ukrayna ve Rusya elçisi Keith Kellogg’un etkisiyle alınmış gözüküyor.”
Avrupa'yı büyük zorluklar bekliyor
De Volkskrant Avrupa ülkelerini uyarıyor:
“Avrupa, bir anlaşmaya varılması halinde Ukrayna’nın güvenliği konusunda daha doğrudan bir rol üstlenmeye hazırlıklı olmalı. Avrupa’nın güvenlik politikasında otuz yıldır sergilediği başarısızlıkların faturası olan önemli siyasi, mali ve ahlaki kararları alması gerekiyor. Tehlike büyük, risk yüksek. Ancak Ukrayna bu savaştan egemen, özgür ve güvenlik içinde yeniden inşa edilecek bir şekilde çıkamazsa, milyonlarca Avrupalıyı da karanlık günler bekliyor demektir.”