Sırbistan'da süregiden protestolar ne anlama geliyor?
Sırbistan’da öğrenci protestoları hız kesmiyor: Hafta sonu bir köprüyü kapatan göstericiler yeni eylemler planlarken, emekliler de öğrencilere destek olmak için sokağa çıktı. Yorumcular, protestocuların öfkesinin neden Novi Sad tren istasyonunda meydana gelen ve gösterileri tetikleyen ölümcül çatı kazasının hayli ötesine geçtiği sorusuna yanıt arıyor.
Gelecek belirsiz
Új Szó, kesin olan tek şey Sırp toplumunun şu anda iktidarda olan siyasetçilerden bıktığı, diyor:
“Nihai siyasi sonuçlar henüz kestirilemiyor. Vučić’in verdiği tavizler ve 'kurbanlar' (Başbakan'ın istifası dahil) yetersiz görünüyor. Halk despotik ve boğucu koşulların sona ermesini, daha onurlu ve daha iyi yaşamayı talep ediyor. Muhalefet -her zamanki gibi, tabiri caizse- dağınık halde, ancak göstericiler de zaten fazla siyasetçi görmek istemiyor.”
Eski reçete artık işe yaramıyor
Népszava, hoşnutsuzlukların sırf Sırbistan’da büyümediği tespitinde bulunuyor:
“Belgrad rejimi isyanın suçlusunu hemen buldu: Öğrenci hareketinin arkasında Hırvatistan varmış. ... Muhalefeti yabancı güçlerle ilişkilendirme stratejisi tarihte çoğunlukla başarılı olmuştur. Milliyetçilik ve korku tacirliği karışımı, etkili bir silah işlevi görüyor. Ancak bu test edilmiş ve onaylanmış reçete artık işe yaramıyor. Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vučić sürekli savunmaya geçmek zorunda kalıyor, Slovakya’da Fico karşıtı gösteriler büyüyor ve buradaki [Macaristan’daki] insanlar da dış müdahale masallarından ziyade devletin akıl sır ermeyen beceriksizlikleriyle uğraşıyor.”
AB'nin sessizliği korkaklığından
Financial Times, Sırbistan örneğinde ekonomik çıkarların Brüksel için demokrasi ve insan haklarından daha önemli olduğunu söylüyor:
“AB devlet ve hükümet liderlerinin protestolar konusundaki sessizliği dikkat çekici. Bunun sebebi, AB’nin geçen yıl Cumhurbaşkanı Vučić ile yaptığı ve elektrikli araç bataryaları için Sırbistan’dan çıkarılan lityumun kullanımını kapsayan anlaşma olabilir mi? Anlaşma, çevresel nedenlerle pek çoklarınca eleştiriliyor. Protestocu öğrencilere destek verenler arasında, Sırp tenis yıldızı Novak Djokovic ve ABD’li şarkıcı Madonna da var. Ukrayna’da tam da genç Sırpların kendi ülkelerinde yaşatmak istedikleri değerleri savunduğunu iddia ederken bu süreçte bir adım atmaması, AB'nin korkaklığından kaynaklanıyor gibi görünüyor.”