Petrol fiyatlarındaki gerilemenin sonuçları ne olur?
Donald Trump’ın ilan ettiği kapsamlı gümrük vergilerinin ardından petrol fiyatları bir haftada yaklaşık yüzde 20 düştü ve eksiye indiği koronavirüs döneminden bu yana en düşük seviyesine ulaştı. Bunun etkilerini Avrupalı tüketiciler de hissetmeye başladı: Almanya’daki benzin istasyonlarında fiyatlar iki gün üst üste 10 sente yakın geriledi. Avrupa basınına bakınca, bu gelişmenin en çok kimi endişelendirdiği görülüyor.
Para kaynakları kuruyor
Ekonomi profesörü Igor Lipsiz, The Moscow Times’da Rus devletinin mali kaynaklarının tükendiğini yazıyor:
“Petrol fiyatları bu kadar düşükken -bütçede 70 dolar civarında öngörülürken varil başına 60 doların altında [Ural kalitesinde]- salt bütçe gelirleri azalmaz, petrol ve doğalgaz endüstrisi ekonomiyi besleyen sektörler olmaktan çıkarak zarar eden sektörlere dönüşür - kapılarına kilit dahi vurulur. Bu da felaketin ayak sesleri olur: Ne şehirlerde doğalgaz kalır ne de benzin istasyonlarında benzin. Dolayısıyla, devletin bu sektörleri acilen sübvanse etmesi şart. ... Bu yüzden de Gazprom CEO’su Alexei Miller, yurtiçindeki doğalgaz fiyatlarını istediği zaman ve istediği kadar artırma izni koparmak için didinip duruyor.”
Putin için "kara kuğu"
NV köşe yazarı Ivan Yakovyna, Trump’ın gümrük vergisi politikasının en başta da Rusya’yı vurduğunu yazıyor:
“Rusya petrol fiyatlarına öylesine bağımlı ki, petrol fiyatlarının düşmeye başlamasıyla ülkede her şey tepe taklak oluyor. Özetle Donald Trump, tetiklediği küresel ticaret savaşıyla Vladimir Putin için bir ‘kara kuğu’ [büyük etkiler doğuran beklenmedik olay] haline geldi. ABD Başkanı, Rusya bütçesinin 2025 yılında açık vermemesini imkânsız kıldı. Kremlin artık acilen ruble basmak ya da dış piyasalardan büyük faiz oranlarıyla borç almak zorunda kalacak. Çünkü askerlere ve memurlara bir şekilde maaşlarını ödemesi gerekecek.”
Avrupalı tüketiciler nefes alabilir
Ekonomist Indrė Genytė-Pikčienė, Alfa'da bazı olumlu hususlara dikkat çekiyor:
“OPEC+ karteli, son toplantılarında beklentilerin ötesinde bir üretim artışı kararı alarak piyasalarda sürpriz etkisi yarattı. Bu gelişmenin ardından, Brent tipi ham petrolün varil fiyatı 63 ABD dolarına kadar geriledi - ocak ayında bu rakam 82 dolar seviyesindeydi; bir yıl önce ise 91 dolara kadar yükselmişti. Petrol fiyatlarındaki düşüş, diğer enerji kaynaklarına da yansıyarak benzer bir aşağı yönlü eğilimi beraberinde getirdi. Petrol ve türevi ürünlerin ABD doları cinsinden işlem görmesi, güçlü bir avroya sahip Avrupa için ithalatı daha avantajlı hale getiriyor. Enerji, hem mal hem de hizmet üretiminde değer zincirinin önemli bir maliyet unsuru. Dolayısıyla fiyatlar düşük seyretmeye devam ederse, tüketiciler zaman içinde kayda değer bir rahatlama hissedebilir.”