Budapeşte'de olimpiyat karşıtlığı artıyor
Orbán hükümetinin Budapeşte'nin olimpiyat adaylığı hayalleri suya düşmek üzere. 2018'deki parlamento seçimlerinde Fidesz'e karşı yarışmak isteyen Momentum hareketi, olimpiyat karşıtlarından 266 bin oy toplayarak referandum isteyecek oya ulaştı. Başbakan Viktor Orbán ise geri adım attı ve adaylıkla ilgili kararı bu hafta vereceğini bildirdi. Orbán planlarından vazgeçmiş görünüyor.
Büyümeyi hızlandırmak, özgüven edinmek
Olimpiyat oyunlarının Macaristan'a katkısı, zamanında New Deal programının ABD'ye sağladığı ilerleme kadar önemli olacaktır, diyor hükümete yakınlığıyla bilinen Magyar Hírlap:
“Olimpiyatlara yapılacak yatırım, Macaristan'ın ekonomik motorunu hızlandıracaktır. Ekonomi tarihine şöyle bir göz attığımızda, ABD'nin 1930'lardaki büyük çaplı altyapı yatırımlarıyla dönemin ağır krizini atlattığı ve hızlı bir ekonomik büyüme kaydettiklerini görürüz. ... Bizim yapmamız gereken tek şey bu başarıyı tekrarlamak: Olimpiyat oyunları bir iş atılımından ziyade bir ulusun gücünü, becerisini ve yeteneklerini ifade etmek için kullanabileceği bir girişimdir. Başarıyla gerçekleştirilen bir olimpiyat organizasyonun sağlayacağı özgüven, Macaristan'ı 21. yüzyılda bekleyen çok sayıda zorluk ve meydan okumaya hazırlayacaktır.”
Son aşamada Orbán geri vitese alacaktır
Viktor Orbán olimpiyat oyunlarını her ne pahasına olursa olsun yapmayacak kadar akıllı, diyor Neue Zürcher Zeitung:
“Zayıf durumdaki muhalefet, olimpiyat adaylığını, ülkedeki olumsuzluklar silsilesi ile ilintilendirmeyi başardı. Dolayısıyla hükümet, ülkenin sağlık ve eğitim sistemi çökmekteyken nasıl olup da bir prestij projesine milyarlar ayıracağını öğrenmek isteyen yüz binlerce yurttaşa açıklama yapmak mecburiyetinde kaldı. Sağlık ve eğitimin göz ardı edilmesine karşı yürütülen protestolar, daha birkaç ay önce binlerce insanın sokaklara dökülmesine neden olmuştu. Olimpiyatlar bağlamında önemli bir başka konu da yolsuzluk: Macarlar Orbán'ın çevresinin ne kadar zenginleştiğinin farkında. ... Bu nedenle Orbán 'benim eserim' dediği olimpiyatları kurtarmak için gözü kara bir mücadeleye girip referandumun, kendi iktidarının devamına karar verecek bir plebisite dönüşmesine izin vermeyecektir.”
Macaristan hazır olmaktan uzak
Yayıncı Norbert Fekete haftalık hvg gazetesinde ülkenin olimpiyat oyunlarına ev sahipliği yapamayacak kadar yolsuzluğa batmış, başıboş ve yoksul olduğunu yazıyor:
“Sporcuların olimpiyadın desteklenmesi için yer aldığı kamu spotlarını şimdiden görebiliyorum. Kendi ülkelerinde madalya almanın güzelliğinden söz ediyorlar. ... Seçkinler grubuna dahil olan bir avuç insan, ekonomik açıdan AB'nin belki de en geri kalmış ülkelerinden birinin yurttaşlarına, en az yedi milyar Avroya patlayacak hayallerinin nihayet gerçekleştiğini anlatıyor. Bazı sporcuların ilgisinin, ulusun ilgisini temsil etmesi beklenirken hükümet yurttaşın söz hakkını var gücüyle engellemeye çalışıyor. ... Ayrıcalıklı sporcularımızın ne kadar harap durumda olduğumuzu bildiklerinden şüpheliyim. Yolsuzluk artıyor, eğitim ve sağlık hizmetleri dibe vurmuş durumda, özgürlük hakları kısıtlanırken insanların haleti ruhiyesi berbat durumda. İmkanı olan ülkeden kaçıyor.”
Ürkekliğe ve küçük burjuvalığa karşı
Öte yandan spor muhabiri András Ch. Gáll, hükümete sadık Magyar Idők gazetesinde, tüm imza kampanyalarına karşın Macaristan'ın gözünü olimpiyat hedefinden ayırmaması gerektiğini söylüyor:
“Yurttaş hareketi MoMo, en aşağı insan içgüdülerine, yani bir tarafta Macaristan'ın dokularına nüfuz etmiş ürkekliğe, diğer taraftansa küçük burjuvalık tutumuna hitap ediyor. ... Şahsen beş yaz olimpiyadında muhabirlik yapma şansına eriştim. ... Olimpiyatları eleştirenler, oyunların tertiplenmesinin tüm kentleri mali darboğaza soktuğundan bahsetmeyi çok sevseler de, söyledikleri kesinlikle doğru değil. Bilakis! Örneğin 1988'de Seul'de gerçekleştirilen yaz oyunları, Kore'nin hala süregelen ekonomik mucizesinin başlangıcını oluşturuyordu. ... Şahsen gerek spor muhabiri kimliğimle gerekse tutkulu bir yurtsever olarak Macaristan Yaz Olimpiyatları hayalinden bu kadar kolay vazgeçmeye hazır değilim.”