Romanya yargı reformuna karşı yine ayakta
Romanya'da tartışmalı yargı reformunu eleştiren onbinlerce insan bu hafta sonu yine sokaklara döküldü. Geçtiğimiz hafta yapılması planlanan parlamento oylaması hâlâ yapılabilmiş değil. Romanya basını göstericilerin öfkesini anlıyor. Bu öfke, özellikle adları yolsuzlukla anılan, iki meclisin başkanları Liviu Dragnea und Călin Popescu-Tăriceanu'ya yönelik.
Dürüst bir hükümeti beklerken
Yurttaşların, dürüst bir yargı reformu konusunda mevcut Rumen parlamentosuna güvenmemeleri şaşırtıcı değil, diyor gazeteci Florin Negrutiu, Republica.ro blog'unda:
“Temel sorun, insanların yargı yasalarını anlamamaları ya da okumamaları değil, yargı reformunun, Liviu Dragnea'nın PSD'si ve Călin Popescu Tăriceanu'nun ALDE'si tarafından yapılmasını aslında kimsenin istememesi. ... Sıradan vatandaşın görüşü, yargı yasalarının böyle siyasetçiler tarafından müzakere edilemeyeceği. Dolayısıyla örtülü niyetleri olmayan ve hukuk uzmanları, siyasi muhalefetle ve toplumla diyaloga girmekten çekinmeyecek, dürüst bir hükümet iktidara gelene kadar reform için dişlerini sıkmaları gerekecek.”
Başkan halka kulak veriyor mu?
Bu yılın başında sivil protestolar, kısa süreliğine de olsa bir kez başarılı olmuştu, diye anımsatıyor Deutsche Welle Romanya servisi:
“PSD partisinin liderliğini yaptığı hükümetin yargıyı ele geçirmek için kabul ettiği acil kararname, şubat ayında sokaktan gelen baskıyla geri çekilmiş, ancak ardından Dragnea'nın ekibi tartışmalı yasaları 'demokratik' yollarla parlamentodan geçirmek üzere hemen kolları sıvamıştı. Koltuk sayısının çokluğu nedeniyle bu yasanın geçirilmesi önemli bir sorun teşkil etmeyecektir. Bu yüzden hukuk devleti savunucuları umutlarını Devlet Başkanı Klaus Iohannis'e bağladı. Iohannis daha şubat ayında protestocuların safına geçmiş ve her fırsatta, anayasanın kendisine verdiği tüm yetkileri kullanarak bu girişimin önünü alma sözü vermişti. Bu konudaki son merci halk oylaması olacaktır. ... Iohannis bunun için gerekli cesareti gösterebilecek mi?”
Sosyaldemokrat parti oligarşi lobisi
Liviu Dragnea sosyaldemokrat PSD partisini sistematik olarak bir oligarşi partisine dönüştürdü, diyor Deutsche Welle'nin Romanya servisi:
“Teleorman [ilinin] baronunun liderliğinde PSD bell ki büyük yerli sermayenin, yani oligarşinin ta kendisinin siyasi temsilciliğine soyundu. ... PSD'nin en yüksek rütbeli kurmayları, kendi çıkarları uğruna hukuk devleti ilkesini ve yargı bağımsızlığını yıkan siyasi liderlerle kısıtlı değil. PSD aynı zamanda büyük bir iş adamları kulübü. Bir gecede zengin olan mirasyediler, sonradan görmeler, sahtekarlar, taklitçiler ve adi dolandırıcılardan mürekkep her feodal sınıf gibi, sadece yasanın üzerinde olmakla yetinmiyorlar, aynı zamanda kusana kadar kursaklarını doldurmak istiyorlar.”
Dragnea'yı korku yönetiyor
Gazeteci Ioana Dogioiu Ene haber portalı Ziare'deki yazısında, PSD lideri Liviu Dragnea'nın sadece kendini kurtarmak derdinde olduğunu söylüyor:
“Liviu Dragnea ve saray maiyeti çaresizlik mantığıyla hareket ediyor ve bu halde her şeyi yapabilirler. Sadece Avrupa ve ABD'nin tepkisinden çekiniyor olsalar, yasa değişikliklerinin yargı tarafından kabulünü isteyen AB ilerleme raporlarını ve Amerikan elçisinin tavsiyelerine kulak tıkamalarını sağlayan bu saldırıya cesaret edemezlerdi. ... Korkarım iktidara tek bir kişi tarafından el konduğu, daha önce benzerine rastlanmamış bir noktadayız. Bu zat tutuklanmaktan korktuğu için giderek boynunu daha çok sıkan ipten kurtulmaktan başka bir şey düşünmüyor. ”
Romanya da gri alana girmek üzere mi?
Gazeteci Emilian Isaila, Ziare'deki yazısında Sosyal Demokrat Parti (PSD) lideri ve Parlamento Başkanı Liviu Dragnea'nın Romanya siyasetini tehlikeli bir yöne doğru sürüklediğini belirtiyor:
“Romanya'nın Avrupa yolunda yürüyüp yürümeyeceğini söylemek çok zor. Çöküşe geçmemize ve Macaristan ve Polonya'nın da yer aldığı gri alana girmemize az kaldı. Bana soracak olursanız, yargı reformu krizini çıkaran, bir parti liderinin bencilliği oldu. Üstelik bu krizle daha yıllarca uğraşacağımızı düşünüyorum. PSD'nin güçsüz bir parti olduğu anlaşıldı. Parti, Dragnea'nın tuzağına düştü. Sosyal demokratlar her durumda hukuktan üstün oldukları paradigmasını aşamazlarsa, herhangi bir gelecekleri de olmayacak.”
AB bu reformu sineye çekmeyecek
Online haber portalı Hotnews, AB'nin Romanya'daki hukuk devletinin maruz kaldığı saldırılara sessiz kalamayacağından emin:
“Brüksel'de hala hukuk devletine saygı duymayanların AB fonlarından aldıkları desteğin kısılması tartışılıyor. AB'nin hoşnutsuzluğu Macaristan ve Polonya'daki büyük yasa değişiklikleriyle başladı. ... Şimdi aynı yoldan Romanya hükümeti de gidiyor. Brüksel'de de bizde de bu yargı reformunun amacının ne olduğu çok iyi biliniyor: SPD'nin önde gelenlerinden, [koalisyon ortağı liberal] Alde'den ve karanlık işler çeviren sponsorlarından hukuken hesap sorulamamasını sağlamak. AB bütçesinden en büyük payı alan devletler, Doğu Avrupa'daki otoriter liderlerin davranışlarından bıktı artık. Bu yetersiz insanları artık finanse etmek istemiyorlar.”