Vişegrad Grubu'ndan Putin'e daha fazla mesafe koyması bekleniyor
AB, Rus birliklerinin Ukrayna’yı işgaline hızlı ve yekpare tepki verdi. Öte yandan gözlemciler, özellikle Macaristan ve Polonya’dan Rusya’yla aralarına daha net bir mesafe koymalarını bekliyor. Çekya Cumhurbaşkanı Zeman ile kadim dostu Putin arasındaki kopuş salt siyasal sembolizmden fazlası olabilir mi?
Zeman bir işbirlikçiyi andırıyor
Zeman’ın halkı kandırmak için utanç verici bir girişimde bulunduğunu öne sürüyor Hospodářské noviny:
“Gerçekler ortada: Zeman, Prag Kalesi’nde dokuz yıl boyunca Rusya’nın çıkarlarını savundu. Anahtar sözcükler şunlardı: Kırım, Noviçok, Rosatom, Sputnik aşısı veya [mühimmat deposu saldırısına Rusların dahli şüphesini bizzat kendisinin yaydığı Moravya’daki] Vrbětice. Cumhurbaşkanı şimdi bunun bir hata olduğunu iddia ediyor ve Ukrayna bayrağına sarınıp Rusya karşıtı şahinliğe bürünüyorsa, bunun ciddiye alınacak bir yanı yok. Bugünün Zeman’ı daha ziyade 1945’te hızla üzerine ‘yurtsever’ Devrim Muhafızları üniformasını çekerek Almanları kovalamaya başlayan bir işbirlikçiyi andırıyor.”
Herkes ikinci bir şansı hak eder
Lidové noviny’ye göre Zeman, Putin’le arasına mesafe koyarak önemli bir mesaj gönderiyor:
“Zeman, Çekya Üstün Cesaret ve Kahramanlık Madalyası’nı [Putin yerine] Ukrayna Devlet Başkanı’na vermeyi planlayarak duruşunu göstermiş oldu. ... Zeman kötü bir karne almak için her şeyi yaptı. Putin’e duyduğu güven, neredeyse herkes için yapılabilecek yanlış bir değerlendirmeden daha kötüydü. Yaptıklarıyla müttefiklerini ve kendi gizli servisini tongaya düşürdü. Ama Zeman artık özgürlüğü savunanların safında. Ona görevdeki son yılında kendine çekidüzen verme fırsatı sunalım.”
Polonya Putinleştirilmeye devam ediyor
Gazeta Wyborcza, Polonya yönetimine hiç güvenmiyor:
“PiS partisi tek bir iyi niyet gösteriyor mu? Haksızlıkları düzeltmek istiyor mu? Hukukun üstünlüğünü biraz olsun iyileştirebildi mi? ... Bunların yanıtı ortada: Hayır. Hâlâ da yapmamaya devam ediyor. Aksine: Morawiecki ve Duda, Rusya’nın Ukrayna’yı muhtemelen işgal edeceğini daha sonbahar bitmeden biliyorlardı ve Le Pen’in Varşova ziyaretinden onur duydular. Orbán’la ilişkilerini güçlendirdiler ve bugün apaçık Putin’in safında durmasına rağmen onunla aralarına halen mesafe koymuyorlar. ... Bu insanlar Polonya’yı Putinleştirmeye devam ediyorlar ve savaşın etkisiyle bile söylemlerinde pek bir değişikliğe gitmediler.”
PiS Orbán'dan kurtulmalı
Rzeczpospolita, Varşova ile Budapeşte arasında bir kırılma yaşanması ihtimalinden söz ediyor:
“PiS, AB’de oybirliğine gerek duyulduğunda Orbán’la kurduğu ittifaka güvenebileceği için, Brüksel’le yaşanacak bir ihtilafın üstesinden gelebileceğini düşünüyordu. Ancak bu artık bir yük haline gelebilir. Orbán, kritik bir anda kendisi ve Putin arasındaki bağları koparacak durumda değil ya da bunu istemiyor, bu da PiS’in yüzünü Budapeşte’den ayırıp Brüksel’e çevirmeye zorluyor.”