Kiev'in Rusya'daki hedefleri vurmasına yeşil ışık yakıldı
NATO içinde, Ukrayna'ya Batı'nın silahlarını kullanmada daha fazla özgürlük tanınması yönündeki tutum güçleniyor. Polonya, Kanada ve Finlandiya'nın teslimatları uzun zamandır herhangi bir koşula tabi değil. Geçtiğimiz hafta ABD, kendi silahlarıyla Rus topraklarına saldırılmaması şartını Harkov çevresindeki bölge için kaldırmıştı. Şimdi Almanya da aynı yönde bir karar aldı. Peki bu gelişmeler, savaşın gidişatı için ne anlama geliyor?
Avrupa kanlı bir yazla karşı karşıya
De Volkskrant'a göre, Kiev'in Rusya'daki hedeflere saldırmasına izin verilmesi akıllıca bir karar:
“Ukrayna yalnızca Harkov'daki yurttaşlarını korumak için değil, aynı zamanda Rusya'nın ilerleyişini durdurmak amacıyla da kendini savunabilmeli. Avrupa'nın güvenliği adına, Rusya bu saldırganlığı için ödüllendirilmemeli. ABD'nin kendi silahlarının kullanımını koşula bağlaması akıllıca. ... Bu sayede, silahlar yalnızca meşru müdafaa için kullanıldığından tırmanma bir ölçüde sınırlandırılabilir. Tüm belirsizliklere rağmen, kesin olan bir şey var: Avrupa'yı zorlu ve kanlı bir yaz bekliyor.”
Moskova bunu savaşa girmek gibi yorumlayabilir
La Vanguardia'nın yorumu şöyle:
“Ukraynalılar ülkeleri ve özgürlükleri için savaşıyorlar ve Batılı müttefikleri de onları desteklemeye devam etmeli. Ukrayna'nın uluslararası hukuk uyarınca Rus saldırılarına karşı meşru müdafaa hakkı var ve artık Rus topraklarına saldırarak karşılık verebilecek. Ukrayna'nın düşman topraklarındaki hedeflere karşı silah kullanma yetkisi, her NATO üyesi devletin ulusal düzeyde alacağı bir karardır. Stoltenberg, bu durumun 'müttefikleri çatışmanın bir parçası haline getirmediğini' ifade etti. Sorun, muhtemelen karşı tarafın bunu böyle görmeyecek olması.”
Scholz'un güvenilirliği açısından kötü
Handelsblatt, Almanya Şansölyesi’nin köşeye sıkıştığı kanısında:
“Şansölye doğru bir karar vermiş olabilir, ama bunun için de ağır bir bedel ödeyecek. Çünkü Avrupa Parlamentosu seçim kampanyasında barışın şansölyesi olarak öne çıktığı bir anda, Ukrayna’daki savaşa yeni bir boyut kazandıracak bir hamlede bulunmak zorunda kaldı. Bununla da popülistlere güzel bir pas verdi ve silah sevkıyatı meselesinde kendini yeniden baskı altına soktu. Scholz bir kumar oynadı. Batı’nın silahlarının Rusya topraklarında kullanılması konusunda ilkeli bir tutum sergilese de hâlâ ilkesiz biri olarak görülüyor.”
Daha ziyade diplomatik bir baskı
Blog yazarı Olexander Kochetkov, Facebook'ta Batı'nın silah tedarikine bağımlı olduğu müddetçe Ukrayna'nın özgür hareket edemeyeceğini yazıyor:
“Batı'nın silahlarını özgürce kullanmamıza izin verilmesi iyi bir şey. Ancak bu yolla sadece, saldırgan üzerinde pek çok bakımdan diplomatik baskı kurulmuş olur. Nihayetinde imparatorluk özentisinin topraklarını vurma izni, vuracak araçlarınız yoksa hiçbir şey ifade etmez. Dolayısıyla, ortaklarımız bu hassas sürecin kontrolünü ellerinde tutmaya devam edecekler. Ta ki güvenliğimiz için ihtiyaç duyduklarımızın çoğunu kendimiz üretmeye başlayana kadar.”
Kremlin'in sözüne bakmayın
RFI România, Putin’in nükleer silah kullanma tehditlerini inanılır bulmuyor:
“Son yıllarda Rusya’nın faaliyetlerine dair sağlam haberler yapan ve en başta da Şubat 2022’deki işgal hazırlıklarını doğru bilen Alman Bild gazetesi, şimdi de Ukrayna ordusunun Almanya’dan temin ettiği Patriot sistemini, Rusya’daki Ukrayna’ya saldırı gerçekleştirilen hedefleri vurmak üzere en az bir kez kullandığını yazdı. Washington ve Berlin’den sert tepki geldi. ... Ama bu haberler doğruysa, şu da anlaşılmış olur: Batı’nın silahlarıyla vurulan Rusya, Vladimir Putin’in sözlerinin aksine hiçbir yanıt vermemiş.”
Zafer için belirleyici bir faktör
Latvijas Avīze, Ukrayna için burada üç temel stratejik hedefin söz konusu olduğunu söylüyor:
“Öncelikle, Batı'nın askeri endüstrisi daha hızlı üretmeli ve gelişmeli. ... İkincisi, yardımcı işlevler (ikmal, hastane, onarım) Batılı birlikler tarafından üstlenilmeli. ... Üçüncüsü, Batı'nın nükleer silahlar hariç tüm silahları Rusya topraklarında kullanılabilmeli. Bunlara uçaklardan atılan ve 2 bin kilometre mesafedeki hedeflere ulaşabilen füzeler de dahil. ... Rusya Avrupa'daki topraklarının tamamının saldırı altında olduğunu ve her gün yüz milyonlarca hatta milyarlarca dolar değerinde askeri ve ekonomik varlık kaybettiğini gördüğünde, Rus elitleri savaşı sonlandırmak için bir şeyler yapılması gerektiğini anlayacaklardır.”
Bıçak sırtındayız
Naftemporiki endişeli:
“Batı’nın silahları Ukrayna dışındaki saldırılarda kullanılırsa, bu silahları gönderen ülkeler savaşta taraf haline gelir. Yani bu silahların yöneltildiği ülkenin, onlara karşı askeri teşebbüste bulunma hakkı doğar. Moskova şimdiye değin böyle bir şeye kalkışmadı, çünkü silahların Rus topraklarında kullanılmayacağına dair zımni bir anlaşma vardı. Bu değişir ya da Putin bir yenilgi riski görürse, misilleme yapabilir ve Batılı devletleri savaşa sürükleyebilir. Dolayısıyla, bıçak sırtındayız. En kötüsü de kimsenin barış kelimesini ağzına almaması. Sancılı bir uzlaşıdan bahseden dahi yok.”
"Kırmızı çizgiler" saçmalık
Postimees, ertelemeye derhal son verilmeli, diyor:
“Batı 'kırmızı çizgilerini' çekmemiş olsaydı Rusya muhtemelen Ukrayna'daki savaşı çoktan kaybetmişti. Söz konusu engeller bir bir kaldırıldı, ancak zaman kaybı ve Ukraynalı savunmacıların hayatları pahasına. Durum daha fazla tırmanamaz zira doruk noktasına ulaştı: Rusya, emperyalist emellerle Ukrayna'ya saldırdı ve ne uluslararası sözleşmelerle yasaklanmış silahların kullanımı ne de sivil altyapıya saldırı konusunda tereddüt etti.”
Gözünüz daha fazla korkmasın
Új Szó, Rusya'nın yalnızca güç kullanılarak geri püskürtülebileceğinden emin:
“Moskova daha en başından Batı'nın Ukrayna'ya yardıma kalkışması halinde bunun 'tarihi sonuçları' olacağı tehdidini savurmuştu. ... Kısmen bu sebeple, kısmen farklı siyasi kültür dolayısıyla Ukrayna’ya kaynak aktarmakta hayli isteksiz davranıldı. ... Putin ancak güç kullanarak caydırılabilir. Ve ciddi maliyetli askeri saldırı tehdidiyle. Batı Putin'e kulak verirse, savaşın sona ermesine değil, Kiev'in teslim olmasına yol açar.”
Moskova hedef alınmaz
Corriere della Sera, önerinin gerçekçi bir şekilde ele alınmasını istiyor:
“Bunun Rusya'yı 'derinlemesine vurmakla' ilgili olmadığı açıkça ifade edilmeli. Hiç kimse Moskova'yı hedef almayı düşünmez ya da bunu istemez. Mesele Ukraynalılara, Putin'e git gide daha fazla avantaj sağlayan sınırdaki hava üsleri gibi ileri karakollara saldırma fırsatı vermekle ilgili. Bu, Zelenskiy'nin her seyahatinde talep ettiği ancak henüz onay alamadığı bir talep. Ukraynalıların bu saldırıları 'Made in Ukraine' insansız hava araçlarını kullanarak gerçekleştiremeyecekleri açık.”
Çelik gibi sinirlere ihtiyacımız var
Belçika şimdi de Ukrayna ile yaptığı güvenlik anlaşması çerçevesinde F-16 savaş uçakları tedarik ediyor. De Morgen, bunun tehlikeler barındırdığını söylüyor:
“Uzun vadede, güvenlik anlaşmasında Ukrayna'yı AB ve NATO'nun bir parçası yapma ve 'yeni bir saldırı durumunda' da askeri olarak destekleme sözü veriyoruz. Askeri işbirliği ne kadar artarsa, bundan böyle yalnızca uzaktan izlemekle kalmayıp askerlerimizle aktif olma olasılığımız o kadar artacaktır. ... Belçika toplumu, büyük bir tırmanışı önlemek için en az on yıl boyunca insan, kaynak ve hepsinden önemlisi de çelik gibi sinirlerle meseleye müdahil olmamız gerekeceği gerçeğiyle yüzleşmeli.”
Önemli ama her şeyi çözmez
Jutarnji list, Rusya’daki askeri hedeflere saldırı izninin Ukrayna'nın durumunu ciddi ölçüde değiştirmekte tek başına yeterli olmayacağını yazıyor:
“[Batı silahlarının Rusya'da erişebileceği] bölgede yüzlerce askeri hedef, yakıt ve silah deposu, komuta merkezi, onarım ve lojistik destek merkezi, radar istasyonları, kışlalar, en az 15 hava üssü ve diğer önemli askeri altyapılar bulunuyor. ... Ukrayna'nın Rusya'da Batı silahlarını kullanmasına izin verilmesi, Rusya'nın Ukrayna'daki askeri operasyonunun etkinliğini muhtemelen düşürecektir, fakat Ukrayna mühimmat ve asker sıkıntısı gibi sorunları çözene dek güç dengesini değiştirmez.”
Çifte standarda son verin!
Zeit Online, Batı’nın Ukrayna ve İsrail'e eşit davranmadığı eleştirisinde bulunuyor:
“Ukrayna'nın Rus birliklerinin saldırı hazırlığı yaptıkları yerlerde onlara saldırmasına izin verilmeli. ... Ukrayna, şimdiye değin hem Batılı destekçileriyle yaptığı anlaşmalara hem de uluslararası insancıl hukuk hükümlerine uydu. Aynı şey İsrail için söylenemez. Netanyahu hükümeti, destekçilerinin insani durumun derhal iyileştirilmesi yönündeki uyarılarına aylarca kulaklarını tıkadı. ... İsrail'in savaştaki aşırılıklarına uzun süre seyirci kalan Batılı destekçilerine de zarar veriyor. Dahası aynı anda Ukraynalıların kendilerini savunmalarının engellenmesi Batı'nın ahlaki standartlarını kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya olduğunun göstergesi.”
Kırmızı çizgi: Harkov
Corriere della Sera'ya göre Harkov'un kilit rolü tartışmayı tırmandırıyor:
“Eski Rusya Devlet Başkanı Medvedev, işgalin başında Harkov'un ilhak edilecek beşinci bölge olacağı tehdidini savurmuştu. Ancak saldırı geri püskürtüldü. Ukraynalılar bugün Putin'in bu fiyaskonun intikamını almak istemesinden korkuyor. Bunun ekonomik sonuçları Donetsk ya da Mariupol'un düşmesinden çok daha ciddi olur. Zira Harkov bölgesi, Kiev ve Dnipropetrowsk’dan sonra Ukrayna'nın GSYH'sinin üçüncü büyük kaynağı (yüzde 6,3) ve ülkenin en büyük doğalgaz rezervlerine sahip. ... Moskova'nın amacı, şehri yaşanmaz hale getirmek ve yeni bir yaz saldırısına hazırlık olarak bölge halkını Harkov'u terk etmeye zorlamak gibi duruyor.”
Biden'ın çekincesinin sebebi seçimler
Censor.net’in analizine göre, Beyaz Saray’ın tereddütü savaşın yayılması korkusundan kaynaklanmıyor:
“Beyaz Saray, örneğin Novorossiysk ya da Soçi’nin Amerikan silahlarıyla vurulmasına izin verilmesine yanıt olarak Kremlin’in büyük bir eylemde bulunmasından endişe etmiyor. Hayır, Putin’in KGB adetlerine uygun düşecek şekilde yabancı eller aracılığıyla menfur bir intikam eylemi gerçekleştirmek isteyebileceğini hesaba katıyor. ... Mesela İran’ın vekillerinden kimilerini parayla bir Amerikan elçiliğine ya da askeri üssüne saldırtabilir. ABD yurttaşlarından ölenler olabilir. ... Bu da seçimleri etkileyebilir.”
Etkili bir darbe
Adevărul bir zihniyet değişikliğinin emarelerini görüyor:
“ABD’nin yakın gelecekte, Ukraynalıların uzun süredir istedikleri üzere silahları Rusya’da bulunan askeri hedeflere saldırmak için kullanmasının önünü açması muhtemel. Bu da doğrudan Rus ordusuna ait komuta ve iletişim merkezleri ile mühimmat ve silah depolarının vurulabileceği anlamına geliyor. ... Rusya, ölen ya da yaralanan yarım milyon askerinin yanı sıra, üçte biri savaş için kullanılan bütçesinden büyük paralar da kaybetti. ... Üstelik her şey, Putin’in cephelerdeki çatışmaları dondurmak istediğine işaret ediyor; çünkü artık savaşı sürdürecek araçlara sahip değil.”
Enine boyuna düşünülmemiş bir yol
T24, Avrupa'nın yavaş yavaş savaşa doğrudan müdahil olması yönündeki gelişmeye dikkat çekiyor:
“Avrupa adım adım savaşa sürüklenen bir görüntü veriyor. Ancak bu öyle son derece kararlı ve ne yaptığını çok da bilen bir seyir gibi de değil. Aslında İkinci Dünya Savaşı sonrasında dış politikalarını teslim ettikleri Washington’un artan istikamet tayin edici baskısına yenik düşen Avrupa’nın özerkliklerini iyice kaybetmesiyle gerçekleşiyor bu sürükleniş. Sanki Avrupa bir kış uykusundan uyanmış ama kendisini hakikatin çölünde içtimaya çağırılırken ve 'hadi asker, kalk!' bağrışları altında bulmuş gibi. ... NATO kuvvetlerinin Avrupa'daki askeri manevra ve tatbikatlarıyla büyük bir askeri çatışma hazırlıklarına geçiş yaptıklarına dair işaretler alıyoruz. Baltık ülkeleri militarize ediliyor.”
Savaş meydanında zafer gerçekçi değil
Tages-Anzeiger, Rus topraklarına yönelik saldırılara yeşil ışık yakmak yerine makul bir müzakere yapılması çağrısında bulunuyor:
“Bu çılgınlığa son verilemez mi? ... Hayır. Bu savaşı derhal bitirmek Rusya'nın elinde. Ancak Vladimir Putin yenilgiyi kabullenemediği ve kabullenemeyeceği için, askerlerini halihazırda dünyanın en büyük ülkesini daha da büyütmek amacıyla savaştırmaya devam ediyor. ... Açık olan şu ki: 'Rus çılgınlığının' durdurulmasını istiyorsak, düşmana doğru bir adım atmamız gerek; zira savaş meydanında zafer kazanmak gerçekçi değil.”