Macaristan: Orbán'ın yeni rakibinin şansı ne?
Siyasete yeni atılan Péter Magyar’ın partisi Tisza, Avrupa Parlamentosu seçimlerinde Macaristan’da yüzde 29,6 oy aldı. Düne kadar fazla etkisi bulunmayan oluşumun Magyar tarafından devralınmasının üzerinden daha üç ay geçmemişken, ülkedeki en büyük muhalefet gücü oldu. Macaristan basını, Tisza’nın bu hızlı yükselişiyle Viktor Orbán ve partisi Fidesz’e sağlam bir rakip olup olamayacağı sorusuna yanıt arıyor.
Sol seçmene sağcı politikalar
Hvg, doğru strateji ile pek çok şeyin mümkün olduğunu düşünüyor:
“Péter Magyar'dan şimdiye değin gördüklerimiz, siyasi nüfuz sahibi birinin şaşırtıcı derecede başarılı performansı ve büyük siyasi süksesi. Ancak bunun 2026 seçimlerine kadarki kısa süre zarfında neye yeteceğine şimdi karar verilecek. ... Tisza partisi, siyasi olarak sağcı bir ürün sunmak gibi paradoksal bir konumda ancak mevcut seçmeninin çoğu sağcı değil. Şu andan itibaren zaten zayıf durumdaki muhalefete değil de yalnızca hükümete yüklenir ve partinin lideri de takım çalışması yapabileceğini gösterirse, Batı odaklı ve merkezci bir politikayla hem kendi seçmenini konsolide edebilir hem de Fidesz seçmenini kazanabilir.”
Taban demokrasisi Magyar'a yetmez
Magyar Hang’a yazan siyasi analist Attila Tibor Nagy’ye göre Tisza lideri, Fidesz’inkine benzer bir parti örgütü kurmalı:
“Orbán rejimi, taban demokrasisine dayanan bir partiyle yenilgiye uğratılamaz. Hızlı yanıtlar verebilecek bir parti örgütüne ihtiyaç var. ... Fidesz’in başarıya ulaşmasının bir nedeni de büyük ve disiplinli bir parti örgütü ile binlerce insandan müteşekkil bir aktivistler ordusuna sahip olmasıydı. Teknik bakımdan, Tisza partisinin de Fidesz’deki iç işleyişi kopyalamaktan başka çaresi yok. ... Fidesz’in panzehiri üretilmeyi bekliyor - bunun fırsatı da 9 Haziran’da doğdu.”
Şimdilik kulisten fazlası değil
Eski liberal siyasetçi Gábor Fodor, Index’te henüz gerçek bir partiden söz etmenin mümkün olmadığı yorumunda bulunuyor:
“Tisza bir kara delik sanki, ‘var olmayan bir gezegen’ gibi: Var ama yok. Hakkında hiçbir şey bilmesek de en büyük muhalefet partisi oldu (varlığı Macaristan için hayli şaşırtıcı ve duyguların yıkıcı gücüne karşılık geliyor), çünkü aldığı oylar aslında Fidesz’e (Viktor Orbán) ve sola (Ferenc Gyurcsány) tepki olarak verildi. Her koşulda, ortaya çıkışı iç siyasette ve uluslararası arenada yeni bir duruma yol açacak.”