Avrupa: Musk'ın müdahalelerine karşı ne yapmalı?
Teknoloji milyarderi ve ABD’nin müstakbel hükümet verimliliği danışmanı Elon Musk, Avrupa siyasetine giderek açıktan müdahale etmeye başladı. Musk önce, Almanya’daki genel seçimlere kısa bir süre kalmışken AfD’yi övmüş ve Şansölye Olaf Scholz’a “beceriksiz aptal” demişti. Şimdi de Büyük Britanya Başbakanı Keir Starmer’ı Kraliyet Başsavcılığı yaptığı dönemde yaşanan bir istismar skandalını gerektiğince soruşturmamakla suçladı.
Tehdidi ciddiye alın
Irish Independent, demokrasilerin dışarıdan müdahalelere karşı kendilerini korumaları gerektiği kanısında:
“Musk’ın ters rüzgâra çarpınca geri adım atmak gibi bir huyu var. Brezilya Yüksek Mahkemesi’nin dezenformasyon yasağını ihlal ettiği suçlamasıyla X’i yasaklamasına çok kızmış, ama sonra yasağı kaldırtmak için usulca para cezasını ödemişti. ... Seçilmiş hükümetler güçsüz değildirler. Yabancı ülkelerin müdahalelerini önlemek üzere parti finansmanına ilişkin yasalar çıkarabilirler. Devlet kurumlarının X platformundaki resmi hesaplarını kapatabilirler. Musk’ın şirketlerine kamu ihalesi dağıtmaya son verebilirler. Musk’ın seçimlere müdahalesi ciddi bir tehdit ve bununla aynı ciddiyetle mücadele edilmeli.”
Hassas olmak gerek
Gazeteci Ovidiu Nahoi’nin RFI România’daki analizi şöyle:
“Sorun şu ki, Musk’ın ABD yönetimine girmesine iki haftadan az süre kalmışken sert bir yaptırım uygulanması Avrupalıları Beyaz Saray’la karşı karşıya getirebilir. ... Ama AB yine de yasaları uygulamalı, aynı zamanda da Trump’la sürtüşmeleri minimumda tutmaya özen göstermeli. Avrupalılar, X’in yanı sıra diğer platformları da yanıltıcı ya da nefret yayan hesapları kaldırmaya ve reklam uygulamalarını şeffaflaştırmaya zorlamalılar. ... Bir yandan da gayelerinin Musk’a ya da ABD şirketlerine saldırmak değil, seçimleri ve internette hangi kaynaktan gelirse gelsinler bilgilerin doğruluğunu korumak olduğunu göstermeliler.”
Avrupa buna tahammül etmemeli
Eesti Päevaleht, bu müdahalenin iletişim tarzındaki farklılıkla gerekçelendirilemeyeceğini belirtiyor:
“Elon Musk, Trump'a benzer bir açıklık ve süslemesiz bir üslupla kendini ifade ediyor. Politik doğruculuk onun için pek bir önem arz etmiyor gibi duruyor. Ancak işler yavaş yavaş kontrolden çıkıyor, zira Avrupa ülkelerine ve siyasetçilerine yönelik saldırıları kişisel bir hale bürünmeye başladı. Avrupa'da böyle bir şey kabul edilemez. ... Hiçbir iş insanı, özellikle de ABD'den biri, Avrupa ülkelerinin siyasetine en ufak bir müdahale hakkına sahip olamaz. Bizi yalnızca Avrupa kurtarabilir ve sosyal medyanın kötüye kullanımını kovuşturacak yasa ve düzenlemeleri yapmasını beklediğimiz yer Avrupa'nın kendisidir.”
Kışkırtmalara gerçeklerle yanıt verilmeli
The Independent, Starmer'ın pazartesi günü düzenlediği basın toplantısında önceden benimsediği görmezden gelme stratejisinden vazgeçmesini şöyle yorumluyor:
“Başbakan, kendisine yöneltilen bu asılsız suçlamalara karşı haklı olarak kendini savundu: Suçlamaları sabırla ve ayrıntılarıyla ele aldı, kanıtlarla reddetti. Örneğin Starmer, Müslüman tecavüzcü çeteleri örtbas etmek bir yana, bu çetelerle mücadelede öncü bir rol oynadığını belirtti ve beş yıl süren Kraliyet Başsavcılığı döneminin üç yılını Muhafazakâr bir başsavcıyla birlikte çalışarak geçirdiğine dikkat çekti. ... Musk'ın şok yaratma stratejileri, Starmer yanıt verse de vermese de medyanın manşetlerinde yer alacak, dolayısıyla gerçekleri ortaya koyma çabalarına değer.”
Gazeteciliğin kıymeti şimdi daha iyi anlaşılacak
Aargauer Zeitung, zihinleri etkilemek ile gazetecilik arasındaki farkın artık daha da belirginleştiğini yazıyor:
“Facebook ve X'in yeniden yapılanması, haber medyası için bir fırsat sunuyor. Bu medya organlarının vazgeçilmezliği yeniden netleşiyor: Anonim değil, somut ve tanınmış profesyoneller tarafından üretiliyorlar. Bilhassa bölgesel gazetecilikte bu özellikler daha da öne çıkıyor. Doğruluğa bağlılar, niteliksel ve etik standartlara göre çalışıyorlar. Hata yapıldığında düzeltiyor ve gerektiğinde yasal yollarla hesap verebiliyorlar. Haber medyası elbette kusursuz değil, ancak bir gün Facebook ve benzeri platformlar tarafından gereksiz hale getirilecekleri fikri kesinlikle bir yanılsama.”