NATO IŞİD karşıtı koalisyona katıldı
NATO, ABD liderliğindeki IŞİD karşıtı uluslararası koalisyona katıldı. Şimdiye kadar yalnızca tek tek üye ülkelerin koalisyonda etkin olmasını ABD başkanı Trump sıkça eleştirmişti. Üye ülkeler şimdilik askeri operasyonalara birebir katılmayacaklarını söylüyor. Artık terörizme karşı daha etkin bir mücadele olacağından söz etmek mümkün mü?
Nihayet yön değişiyor
Die Welt gazetesine göre Donald Trump NATO için bir fırsat:
“NATO yıllar süren kıvırmalardan sonra, Trump'in baskısı, sinir bozması ve inatçılığı sayesinde nihayet uluslararası terörizme karşı mücadeleyi daha etkin hale getirmeye başladı. Üye ülkeler buna paralel olarak önümüzdeki yıllarda savunma harcamalarını ciddi anlamda arttıracak. ... Bu iyi bir gelişme. Diyalog çok önemli, bundan kuşkumuz yok. Ama savunma için inandırıcı bir caydırma ve modern askeri yetenekler de önemli. Urucu İsa gününe denk gelen NATO zirvesi, birliğin uluslararası terörizm konusunda politikalarını değiştirmesinin başlangıcı olabilir. ”
NATO üyeleri birbirine güvenmiyor
Večernji list gazetesi ise NATO'nun hala çekimser davranmasını eleştiriyor:
“Atlantik ittifakı IŞİD'le savaşa dahil oluyor. Ama savaşçısı yok. Birlik birebir asker gücü gerektirmeyen Awacs uçuşlarının ve benzer operasyonların sayısını arttıracak. Daha fazlası için tarafların birbirine duyduğu güven yetersiz. NATO üyesi ülkeler aralarındaki iletişimi ve bilgi alışverişini iyileştimreli. Bu ise sorumluluk gerektirir ve ABD'nin Manchester saldırısının ardından Britanya ile ilgili gizli bilgileri medyaya sızdırması gibi olayların olmaması gerekir. ... Bu işte bir tuhaflık var: Bir taraftan gizli bilgiler sızıyor, diğer taraftan teröre karşı mücadelede daha çok bilgi alışverişi olsun deniyor. NATO'nun hızla bir şeyleri değiştirmesi gerek.”
Farklı hızlarda bir NATO
Rzeczpospolita'ya göre NATO üyelerinin çıkarlarında uzlaşma sağlanması imkansız:
“Karşımızdaki farklı hızlarda ve farklı vizyonlara sahip bir NATO. En az dört ayrı hız ve vizyondan söz ediyoruz. ABD'nin hızı kendine has ve ölçülmesi zor. Türkiye daha farklı bir hızla ilerliyor. ... Bu iki üye giderek AB'den ve birbirlerinden ayrışmaya başladı. Türkiye öncelikle Ortadoğu'da Müslüman bir ülke olma yolunda ve bu dünyada kendi çıkarlarının peşinden gidiyor. Avrupa da sorunlu: Kıtanın doğu cephesi rotasyon yapan taburlarla güçlendirilmiş durumda gerçi, ama yine de batısı gibi değil. Doğu Avrupa ülkeleri ise, Batılı liderlerin Rusya'yla iyi ilişkiler konusundaki endişelerini hesaba katmak zorunda.”
Romanya şimdi öne çıkabilir
NATO'nun IŞİD karşıtı koalisyona katılma kararı Romanya'nın kariyeri için iyi bir fırsat, diyor Adevârul gazetesi:
“Romanya en azından istikrar ve öngörülülebilirlik açısından birliğin doğu cephesinde gerçek bir öncü olabilir. Romanya'nın üyesi olduğu iki birlik için, yani hem AB hem de NATO için yaşamsal önemi var bunun. Bu cephedeki ülkelere dikkatlice baktığımızda Romanya dışındaki ülkelerin AB'yle ilişkilerinin bir şekilde çalkantılı olduğunu görüyoruz. Hele de Polonya ve Macaristan ilişkisi patlamaya hazır bomba gibi. Türkiye ve Bulgaristan'ın bilinen sorunları var. Yunanistan ise ulusal iflasın eşiğinde. NATO ve AB terörizmle mücadelede ortak askeri ve istihbari harekatlar düzenleyecekse bölgede bir sacayağı olacak en uygun ülke Romanya olacaktır.”
Trump NATO'yu yok edecek
Trump Perşembe günü NATO üyesi ülkeleri GSYH'larının yüzde ikisini söz verildiği gibi ittifakın finansmanına ayırmaya çağırdı. Público gazetesi NATO'yu pek çok konuda ABD başkanına boyun eğmemesi konusunda ikaz ediyor:
“Trump NATO'yu pek çok konuda eleştiriyor. Ekonomik açıdan bakıldığında kısmen haklı da. Avrupalıların 'güvenlik ittifakına' katkıları yetersiz. ... Öte yandan NATO ticari bir ittifak değil, hele de bakkal hesabı yapılacak bir yer hiç değil. ABD için çok önemli bir ittifak NATO ve bu yüzden Trump'ın fikrini değiştirmesini bekleyebiliriz. ... Ancak bu konuda iki sorun var: Birincisi NATO'nun kurulması onun fikri değildi. Ve onun fikri olmayan her şey kötüdür. ... İkincisi ise, Trump'ın gerçekten deli olması. Bu yüzden şu ya da bu şekilde NATO'yu yok edecek, en azından işe yaramayacak kadar güçsüzleştirecektir Trump.”